Η θεωρία της ΚΒΑΝΤΙΚΗΣ ΔΙΕΜΠΛΟΚΗΣ

 

Η θεωρία της  ΚΒΑΝΤΙΚΗΣ  ΔΙΕΜΠΛΟΚΗΣ 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: 

Το άρθρο αναφέρεται σε μια θεωρία της σύγχρονης φυσικής που λέγεται: “Κβαντική Διεμπλοκή”, ή “Κβαντικός Εναγκαλισμός” (Quantum entanglement)….. Όπως και άλλα άρθρα μου ανάλογου περιεχομένου, είναι γραμμένο με  δικά μου λόγια και σχόλια, στο βαθμό που γνωρίζω το θέμα μη όντας ειδικός. Είναι σύντομο, δεν εισέρχεται στο βάθος της επιστημονικής θεωρίας, δεν περιέχει μαθηματικούς τύπους. Δεν μπορεί να θεωρηθεί “μάθημα Φυσικής”, πολύ περισσότερο δεν “κομίζει γλαύκα” στους φυσικο-μαθηματικούς. Τα στοιχεία που παραθέτω, σχεδόν αποκλειστικά, από “περιήγηση” μου στο Google συνέλεξα.  Απευθύνεται σε μέσους αναγνώστες, που έχουν ενδιαφέρον για σύγχρονα επιστημονικά θέματα,  χάριν ενημερώσεως και προβληματισμού.

Κεφ. 1^ο)  ΒΑΣΙΚΕΣ  ΕΝΝΟΙΕΣ

Κβαντική Διεμπλοκή (ή Εναγκαλισμός) λέγεται το φαινόμενο κατά το οποίο δύο σωματίδια βρίσκονται σε επαφή, σύνδεση και αλληλεπίδραση, σε οποιαδήποτε απόσταση κι’ αν βρίσκονται μεταξύ τους. Είναι η αντίληψη ότι δύο σωματίδια μπορούν να βρίσκονται σε τέτοια σύζευξη μεταξύ τους, που η αλλαγή της κβαντικής κατάστασης του ενός, να επηρεάζει ακαριαία και αυτήν του άλλου, ακόμη και αν είναι έτη φωτός μακριά.  

Περίεργη, αλήθεια, υπόθεση!  Η μοίρα δύο κβαντικών σωματιδίων (όπως π.χ. ένα ζευγάρι ατόμων, φωτονίων, ή ιόντων), να είναι τόσο απόλυτα συνυφασμένη, ακόμη κι αν χωρισθούν αυτά τα δύο σωματίδια και τοποθετηθούν σε δύο αντίθετες πλευρές ενός γαλαξία! Κυριολεκτικά, σε οποιαδήποτε απόσταση κι’ αν βρίσκονται μεταξύ τους και με χρόνο (αντι-)δράσης μηδέν. Ακαριαία!

Σαν παράδειγμα για την κατανόηση του φαινομένου  αναφέρεται αυτό το των δύο “διεμπλεκομένων” πορτοκαλιών που βρίσκονται σε δύο διαφορετικά νησιά (φερ’ ειπείν το ένα στην Κέρκυρα, το άλλο στην Ρόδο) και η σύνθλιψη του ενός, επιφέρει αυτομάτως την σύνθλιψη και του άλλου!      

Οι φυσικοί αγνοούν με ποιο τρόπο τα σωματίδια στέλνουν και μάλιστα με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός μηνύματα, το ένα στο άλλο. Αγνοούν πως η αλλαγή της κατάστασης του ενός σωματιδίου οδηγεί στην ακαριαία αλλαγή της κατάστασης και του άλλου.  

Ερευνητές τα τελευταία χρόνια έχουν εκτελέσει πλήθος περίπλοκων πειραμάτων για να ελέγξουν τη θεωρία αυτή. Διαπίστωσαν, “συσχετισμένα” σωματίδια να υπάρχουν στη φύση, αλλά να είναι εξαιρετικά εύθραυστα και δύσκολα διαχειρίσιμα. Έτσι, οι ερευνητές χρησιμοποιούν λέιζερ και ειδικούς κρυστάλλους και σε ελεγχόμενα περιβάλλοντα, για να ελέγξουν ότι τα σωματίδια συμπεριφέρονται, όπως ορίζει η θεωρία.

Η κβαντική διεμπλοκή -αναμφίβολα- είναι ένα υπαρκτό φυσικό φαινόμενο και παρατηρείται σε πλήθος πειραμάτων, όχι μόνο στον μικρόκοσμο, αλλά και σε κλίμακα μεγαλύτερης, έως και διαστημικής, τάξεως. “Το φαινόμενο της κβαντικής διεμπλοκής υπάρχει”. “Τα σωματίδια συγχρονίζονται σε λιγότερο από ένα νανοδευτερόλεπτο”, αναφέρει ο φυσικός Harald Weinfurter του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilian του Μονάχου.

Ο Αϊνστάιν ωστόσο αμφέβαλε για το φαινόμενο της κβαντικής διεμπλοκής και το είχε απορρίψει. Το είχε χαρακτηρίσει σαν μια μορφή “τρομακτικής / στοιχειωμένης δράσης από απόσταση”. Κάτι σαν έργο διαβολικό! 

Κεφ. 2^ο)   ΙΣΤΟΡΙΚΟ

1) Το 1935 ο Albert Einstein και οι συνεργάτες του Boris Podolski και Nathan Rosen, γνωστοί ως ομάδα E.P.R. (από τα αρχικά των επωνύμων τους), δημοσίευσαν το περιώνυμο άρθρο τους  για τις "Διαπλεγμένες (ή Εναγκαλισμένες) καταστάσεις", τα συστήματα δηλαδή τα οποία - σύμφωνα με την κβαντομηχανική - πρέπει να τα μεταχειριζόμαστε ως ενιαίο σύνολο, όσο μακριά και αν βρίσκονται τα τμήματα που τ' αποτελούν. Οι μελέτες τους, τους οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η κβαντομηχανική δεν αποτελούσε, σύμφωνα με την μέχρι τότε πρόοδο της Επιστήμης, μια πλήρη θεωρία. Κοντολογίς, οι E.P.R. συμπέραναν πως χρειάζονταν και άλλες, πρόσθετες φυσικές ποσότητες, οι λεγόμενες “κρυμμένες μεταβλητές”, για να περιγραφεί η φυσική πραγματικότητα.

2) Το ίδιο έτος, στο περιοδικό Naturwissenschaften, ο Έρβιν Σρέντιγκερ επινοεί τον όρο “Εμπλοκή” και αναπτύσσει το περίφημο νοητικό πείραμα μιας γάτας που υπάρχει σε μια κατάσταση, ως ζωντανή και ως νεκρή ταυτόχρονα! Ο Σρέντιγκερ αποκάλεσε την διεμπλοκή σαν το “καθοριστικό γνώρισμα" της κβαντικής θεωρίας, ενώ ο Αϊνστάιν -από την άλλη- δεν ήθελε να πιστέψει σ’ αυτήν καθόλου, νομίζοντας ότι η κβαντική θεωρία είχε σοβαρά λάθη.

3) Μετέπειτα θεωρητικές και πειραματικές εργασίες δεν επιβεβαίωσαν την εκδοχή των “κρυμμένων μεταβλητών” του Αϊνστάιν. Αντίθετα, έδειξαν ότι ο “κβαντο-μηχανικός εναγκαλισμός”, όπως παραπάνω τον περιγράψαμε, είναι ένα πραγματικό χαρακτηριστικό του κόσμου. Σε συστήματα που αποτελούνται από περισσότερα υποσυστήματα, δεν μπορούμε να αποδώσουμε μια συγκεκριμένη κβαντική κατάσταση στο κάθε υποσύστημα, τη στιγμή που τα αντίστοιχα σωμάτια του δεν έχουν δικές τους ιδιότητες. Τούτο σημαίνει ότι αν επιχειρήσουμε να κάνουμε μετρήσεις σ’ ένα υποσύστημα, ή σωματίδιο, επιφέρεται αυτομάτως αλλαγή των ιδιοτήτων άλλου ή άλλων, όσο μακριά και αν αυτά βρίσκονται μεταξύ τους...

Όταν οι ιδιότητες δύο μακρινών αντικειμένων “διεμπλέκονται” / “εναγκαλίζονται”, το αποτέλεσμα είναι όταν μετριέται κάποια ιδιότητα του ενός αντικειμένου, ακαριαία η αντίστοιχη ιδιότητα του άλλου να παίρνει την ίδια τιμή, δηλαδή να μεταπίπτει ακριβώς στην ίδια κατάσταση με το πρώτο, παρ' όλη, όποια απόσταση μεταξύ τους.

4) Όπως και αλλού γράφω, o Άλμπερτ Αϊνστάιν, απέρριπτε αυτή την παράξενη συμπεριφορά της ύλης, καθώς φαίνονταν να παραβιάζει και τον υποτιθέμενο απαραβίαστο συμπαντικό κανόνα ότι τίποτε δεν μπορεί να διαδοθεί ταχύτερα από το φως (300.000 Km/sec). Το δε 1947 δήλωνε σε επιστολή του ότι:….. “Η Φυσική πρέπει να αναπαριστά μια πραγματικότητα στο χώρο και το χρόνο, χωρίς στοιχειωμένες δράσεις από απόσταση. ” (….. spooky actions at a distance.)!

5) Το 1964 ο Ιρλανδός φυσικός του CERN John Bell, προτείνει την περίφημη ανισότητα του, όπου προβλέπει τα ειδικά μαθηματικά τα οποία θα επιτρέψουν στους ερευνητές να αποκλείσουν πειραματικά οποιεσδήποτε κρυμμένες μεταβλητές που λειτουργούν σε τοπικό επίπεδο για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων της κβαντικής διεμπλοκής. Σχετικά πειράματα ξεκίνησαν από το 1981 και στα επόμενα χρόνια, αλλά κάθε φορά υπήρχε κάποια αμφιβολία ή αμφισβήτηση.

6) Το 1997 ο Αυστριακός κβαντικός φυσικός Anton Zeilinger (Άντον Τσάϊλινγκερ) του Πανεπιστημίου της Βιέννης και οι συνεργάτες του, αναφέρουν στο περιοδικό Nature, την πρώτη πειραματική επαλήθευση της κβαντικής τηλεμεταφοράς, ενώ το 2007 οι ίδιοι επιχείρησαν να στείλουν πεπλεγμένα φωτόνια σε μια απόσταση ρεκόρ, 144 χιλιομέτρων, ανάμεσα σε δύο από τις Καναρίους Νήσους και το κατάφεραν. Λίγο μετά ο Chao-Yang Lu  πραγματοποίησε διεμπλοκή σ’ έξι φωτόνια, αριθμό ρεκόρ.

7) Το 2010 ερευνητές παρατηρούν νέα είδη εμπλοκής στην περίπτωση ταυτόχρονης διασύνδεσης πολλών αντικειμένων με κβαντικό τρόπο. Η κβαντική πληροφορία τηλε-μεταφέρθηκε στην απόσταση ρεκόρ των 16 χιλιομέτρων, ενώ ερευνητικές ομάδες ολοένα βρίσκουν καλύτερους τρόπους για τη δημιουργία και τον έλεγχο πεπλεγμένων αντικειμένων.

8) Τέλος, ένα  νεότατο τεστ (2014) που αφορούσε την κβαντική διεμπλοκή ζευγαριών ηλεκτρονίων και φωτονίων, φαίνεται να “αναιρεί” κάθε προηγούμενη αβεβαιότητα. Τηλεμεταφορά δεδομένων είναι σίγουρα εφικτή, όπως επιβεβαιώνει το τελευταίο πείραμα στην Ολλανδία. Το πείραμα πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Ντελφτ (TU Delft) και συνιστά ορόσημο στην ιστορία της φυσικής, αφού αποτελεί την πιο βάσιμη μέχρι σήμερα ένδειξη ότι δεν ισχύει η “τοπικότητα”, μία θεμελιώδης αρχή της κλασικής φυσικής.

Το περιοδικό Science ανέφερε ότι ερευνητές του TU Delft κατάφεραν να τηλε-μεταφέρουν….. όχι βέβαια αστροναύτες του Star Trek (…… Ας θυμηθούμε το θρυλικό:  “Διακτίνισε με Σκότι / Beam me up Scotty”!),…. αλλά τα κβαντικά δεδομένα (δηλ. τις πληροφορίες) των σωματιδίων του πειράματος.

Συγκεκριμένα τηλε-μετέφεραν την κατάσταση του σπιν ενός ηλεκτρονίου ανάμεσα σε δύο μικροσκοπικά διαμάντια που απείχαν τρία μέτρα. Στόχος των επιστημόνων είναι τώρα να αυξήσουν την απόσταση στο ένα χιλιόμετρο, μια βελτίωση που ίσως φέρει πιο κοντά τις κύριες πρακτικές εφαρμογές της κβαντικής τηλεμεταφοράς, που είναι οι κβαντικοί υπολογιστές και τα ασφαλή κβαντικά δίκτυα επικοινωνιών (βλ. στο πιο κάτω κεφάλαιο: Εφαρμογές).  

Θεωρητικά, υποστηρίζουν, η ίδια περίπου μέθοδος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και για την Τηλεμεταφορά (“Διακτινισμό”, όπως συνήθως λέγεται και στα κινηματο-γραφικά έργα επιστημονικής φαντασίας) ανθρώπων, αν και οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούν απίθανο κάτι τέτοιο. Η τηλεμεταφορά ανθρώπων ανήκει, μάλλον, στο μακρινό μέλλον. Ωστόσο, η αρχή έχει γίνει με τη τηλεμεταφορά  σωματιδίων σε μεγάλες αποστάσεις.

Η μέθοδος κβαντικής τηλεμεταφοράς που παρουσίασε η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Ντελφτ δεν είναι η πρώτη, φέρεται όμως να είναι η ακριβέστερη, με απόδοση 100%. Το πείραμα στο Ντελφτ αποτελεί απόδειξη ότι η “κβαντική κρυπτογραφία μπορεί να είναι ασφαλής”, δήλωσε ο πιο πάνω αναφερθείς Αυστριακός φυσικός  Άντον Τσάϊλινγκερ.

Κεφ. 3^ο)   ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Οι ερευνητές θεωρούν πως οι δοκιμές πάνω στο φαινόμενο της κβαντικής διεμπλοκής είναι απαραίτητες, όχι πλέον για την επαλήθευση του, αυτή τώρα είναι βέβαιη, αλλά για τον σπουδαιότατο λόγο ότι είναι θεμελιώδεις για τις μελέτες τους πάνω στη λειτουργία (μελλοντικών) κβαντικών τεχνολογιών, εφαρμογές πολύ χρήσιμες στην ανθρωπότητα.

Για παράδειγμα, ο κβαντικός υπολογιστής της Google, χρησιμοποιεί “συσχετιζόμενα” σωματίδια για την εκτέλεση εργασιών πληροφορικής. Οι κβαντικοί υπολογιστές μπορούν να εκτελέσουν ορισμένους αλγόριθμους πολύ ταχύτερα, επειδή τα “συσχετιζόμενα” σωματίδια μπορούν να συγκρατήσουν και να χειριστούν εκθετικά περισσότερες πληροφορίες από τα κλασσικά bits του υπολογιστή. Επειδή τα σωματίδια αυτά είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθούν, οι μηχανικοί χρησιμοποιούν τα “Bell Tests” για να επαληθεύσουν ότι τα σωματίδια τους είναι πραγματικά διεμπλεκόμενα.

Τα πειράματα αυτά θα μπορούσαν επίσης να αποδειχτούν χρήσιμα για την διασφάλιση δεδομένων (πληροφοριών), αναφέρει ο φυσικός Aephraim Steinberg. Σήμερα οι ερευνητές αναπτύσσουν κρυπτογραφικά πρωτόκολλα που βασίζονται σε εναγκαλισμένα σωματίδια…. “Για να στείλετε ένα ασφαλές μήνυμα σε κάποιον, θα πρέπει να κρυπτογραφήσετε το μήνυμά σας χρησιμοποιώντας ένα κρυπτογραφικό κλειδί που κωδικοποιείται σε περιπλεγμένα κβαντικά σωματίδια. Στη συνέχεια στέλνετε στον παραλήπτη το κλειδί. Κάθε τόσο κάνετε ένα Bell test”, αναφέρει ο Α. Steinberg.  “Εάν ένας χάκερ προσπαθήσει να παρεμποδίσει το κλειδί, ή αν το κλειδί είναι ελαττωματικό, θα μπορείτε να το δείτε στα στατιστικά του Bell test και θα γνωρίζετε ότι το κρυπτογραφημένο μήνυμα δεν είναι πλέον ασφαλές”.

Κεφ. 4^ο)  ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ  &  ΣΧΟΛΙΑ

1) Πως αλλιώς, παρά με την φαντασία χαρισματικών ανθρώπων, θα ξεπεράσουμε τα απ’ τη Φύση καθορισμένα όρια της διανοίας μας; Δεν χρησιμοποιούν την φαντασία τους (αχαλίνωτη πολλές φορές) μόνον οι ποιητές, οι μυθιστοριογράφοι, οι θεολόγοι, οι καλλιτέχνες κλπ.…… Αν νομίζουμε ότι οι φιλόσοφοι, οι μαθηματικοί, οι φυσικοί στερούνται φαντασίας, ή δεν προτείνουν τολμηρές ιδέες που μάλιστα αδυνατούν να εξηγήσουν ακόμα και οι ίδιοι, μάλλον έχουμε περιορίσει τα Μαθηματικά στον Ευκλείδη, την Φυσική στον Νεύτωνα και την Φιλοσοφία στην Λογική  - Ηθική - Ρητορική, που όντως βασίζονται στον ορθολογισμό.

2) Ας μη μας διαφεύγει: Η Φύση ξέρει να κρατά καλά κλειδωμένα τα βαριά μυστικά της.  Την “Αλήθεια” της, την καθαρή “Ουσία” της, αδυνατούμε ν’ αντιληφθούμε.

3) Απαραίτητη διευκρίνιση: Απαρέγκλιτος όρος αποδοχής μιας μαθηματικο-φυσικής θεωρίας είναι η πλήρης πειραματική της απόδειξη, η ανταπόκριση και χρησιμότητα της σε εφαρμογές. Μια θεωρία, σχετικά, ευχερώς διατυπώνεται, όμως η επιβεβαίωση της στην πράξη, η εφαρμογή της, είναι το  δύσκολο έργο. Αρκετές τεχνικές δυσχέρειες πρέπει να υπερπηδηθούν για να γίνει δεκτή μια θεωρία.        

4) Αυτή η, σύμφωνα με τον Αϊνστάιν, "Στοιχειωμένη δράση από απόσταση”, συνιστά  σοβαρό πλήγμα στην αντίληψη που έχουμε για το πώς λειτουργεί ο κόσμος. Η  θεωρία του “κβαντικού εναγκαλισμού” φαίνεται να ανάγεται, ν’ αποτελεί συνέπεια, μάλλον, της “Μεγάλης Έκρηξης” (Bing Bang), που συνέβη, απρόσμενα, τυχαία, αστραπιαία  πριν 13,8 δις έτη. Τότε όλο το “Σύμπαν” ήταν συνεπτυγμένο σ’ ένα άπειρα μικρό σημείο…… Τότε δεν είχαν διαμορφωθεί ακόμα οι  έννοιες του  χώρου, του χρόνου, της ύλης, της ενέργειας κλπ. και βέβαια δεν γνωρίζουμε ούτε κατά προσέγγιση το τι  υπήρχε πριν.

5) Μήπως, αφού η διεμπλεκόμενη δράση λογίζεται ακαριαία, ο Αϊνστάιν είχε άδικο που θεωρούσε ότι τίποτε δεν μπορεί να ταξιδέψει πιο γρήγορα από το φως; Υπάρχουν πάντα αμφιβολίες, ή αντιρρήσεις επ’ αυτού. Πάντως όποια κι’ αν θεωρηθεί πραγματική και έγκυρη απάντηση στα ζητήματα που θίγουμε στο παρόν άρθρο, δεν θα πάψει να είναι αμφισβητήσιμη. Αυτή είναι η κβαντική πραγματικότητα. Η παραδοξολογία!

6) Τίθεται το ερώτημα: Μην τυχόν λοιπόν και σήμερα και δια παντός, ο “Κόσμος” παραμένει όπως ακριβώς ήταν και πριν 13,8 δις χρόνια, δηλαδή άρρηκτα ενωμένος όλος {“Συν(μ)/παν”} σ’ ένα απειροελάχιστο σημείο; Μήπως δηλαδή αποτελεί ψευδαίσθηση ότι αντιλαμβανόμαστε να υπάρχουν τα αντικείμενα χωριστά και διακεκριμένα;

7) Ο Ζήνων ο Ελεάτης (490-425 π. Χ.) ήταν φιλόσοφος, ο αγαπημένος μαθητής και κύριος εκφραστής του ιδρυτή της Ελεατικής σχολής, του Παρμενίδη. Ο Αριστοτέλης, στο βιβλίο του “Φυσικά”, θαυμάζει ιδιαίτερα την συλλογιστική ικανότητα του Ζήνωνα, μάλιστα τον θεωρεί εφευρέτη της διαλεκτικής μεθόδου. Ο Ζήνων ο Ελεάτης είναι γνωστός κυρίως για τα “Παράδοξα” του, μέσω των οποίων προσπαθεί να μας εξηγήσει ότι όσα ζούμε, βλέπουμε κι’ αντιλαμβανόμαστε είναι ψευδαισθήσεις, δεν είναι αληθή. Η φιλοσοφική άποψη του είναι ότι στον κόσμο που ζούμε,  δεν μπορεί να υπάρχει πολλαπλότητα, αλλά μόνο Ενότητα. “ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ”, διεκήρυξε. Το Πραγματικό Όν είναι απολύτως Ένα και δεν υπάρχει πολλαπλότητα σ’ αυτό!

8) Σε κάθε περίπτωση, θεωρίες όπως της “Κβαντικής διεμπλοκής”, (κ.ά., όπως των “Πολλών κόσμων”, για την οποίαν βλ. άρθρο μου) κλονίζουν, όπως είπαμε, την κοινή αντίληψη των ανθρώπων για την έννοια του Χώρου και της Ύλης, του Είναι και του Γίγνεσθαι…..

9) Πάλι, μήπως τελικά όλ’ αυτά είναι εκδοχές - σενάρια εφιαλτικά, εσχατολογικού τύπου; Σαν “Αποκάλυψη” του Ευαγγελιστή Ιωάννη,  Αρμαγεδδών κ.ά. παρόμοια.  Όχι βέβαια, αφού όλα όσα συμβαίνουν στο Σύμπαν προκύπτουν από φυσικούς νόμους και έχουν αναμφισβήτητη “Νομιμοποίηση”. Συνιστούν την αδήριτη Πραγματικότητα. Συνεπώς, είναι εναρμονισμένα μ’ όλα τα δημιουργήματα της Φύσης. Στο ερώτημα αν δικαιολογημένα αυτά τα “τρομερά σενάρια” δημιουργούν φόβο στους ανασφαλείς  θνητούς, η απάντηση είναι πάλι όχι, κατά κανένα τρόπο δεν πρέπει, για τον ίδιο πιο πάνω λόγο….. Απλά ας δεχτούμε ότι σε όλους μας  προκαλούν – φυσιολογικά - κάποιο…. δέος!

10) Ας συλλογιστούμε με ποιο τρόπο οι κοινωνίες, προεξάρχουσας της Εκκλησίας, διαχρονικά αντιδρούν στα πορίσματα της επιστήμης. Μέχρι και πριν λίγα χρόνια, αρνούνταν πεισματικά την πραγματικότητα του Ηλιακού πλανητικού συστήματος, το ότι δηλαδή η Γη κινείται γύρω απ’ τον Ήλιο!  Η δίκη του Γαλιλαίου (και καταδίκη του από την Ιερά Εξέταση) διεξήχθη το έτος 1633 και μόλις το….1992 επιτροπή διορισμένη από τον πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ αναγνώρισε: «Ορισμένοι θεολόγοι, σύγχρονοι του Γαλιλαίου, . . . δεν μπόρεσαν να συλλάβουν το βαθύ, όχι κατά γράμμα νόημα των Γραφών, όταν αυτές περιγράφουν τη φυσική δομή του δημιουργημένου σύμπαντος».

11) Όταν, κατά το φαινόμενο του κβ. εναγκαλισμού, οι μετρήσεις - καταγραφές των ιδιοτήτων των σωματιδίων που λαμβάνουμε κατά την εκτέλεση επιστημονικών πειραμάτων όπως οι πιο πάνω, καθορίζονται από άλλους παράγοντες, εξωγενείς και μακρινούς, χωρίς δυνατότητα δικών μας επιλογών, όταν αυτές  οι μετρήσεις αποτελούν “αντίγραφα” άλλων, τότε άραγε μπορούν οι ιδιότητες των σωματιδίων να θεωρούνται πραγματικές, μοναδικές, κατά-δικές τους; Η Φύση μήπως μας εξαπατά; Δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα. Μάλλον, η Φύση κάτι (κρίνει σκόπιμο να) υποκρύπτει, ή  εμείς  ακόμα δεν την γνωρίζουμε και δεν την κατανοούμε επαρκώς.

12) Και σ’ ό,τι αφορά εμάς τους ανθρώπους, που αποτελούμαστε - συνεπώς επηρεαζόμαστε - από απειράριθμα τέτοια σωμάτια,  μήπως – συνεπακόλουθα - αποτελεί “μύθο”  η λεγόμενη “ελεύθερη βούληση” μας;  Αν τα σωματίδια μας, έχουν ιδιότητες προδιαγεγραμμένες, υποχρεωτικές, καταναγκαστικές, “εναγκαλισμένες” μ’ αυτές άλλων, μήπως αυτό σημαίνει ότι κι’ εμείς, ως το σύνολο τέτοιας λογής σωματιδίων, δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε, να αποφασίζουμε, να έχουμε επιλογές και να δρούμε ανεπηρέαστα, αυτόνομα κι’ απολύτως ελεύθερα;

13) Και ένα “μεταφυσικό” ερώτημα, στο περιθώριο της συζητήσεως! Η “κβαντική διεμπλοκή (εναγκαλισμός)” μπορεί να συσχετίζεται κατά κάποιο τρόπο, και με το γνωστό φαινόμενο της “Τηλεπάθειας”;….. Πολύ νωρίς ακόμα για να έχουν γίνει καν έρευνες. Μέχρι σήμερα, για την ερμηνεία των τηλεπαθητικών φαινομένων δύο θεωρίες έχουν προταθεί. Του Πνευματισμού και της Παραψυχολογίας,  ή  Ψυχο-φυσιολογίας.  Αυτό όμως είναι ένα άλλο ζήτημα.  

14) Στην “ουσία” των πιο πάνω σοβαρών προβληματισμών, αρνητικά τοποθετούνται, όπως γράψαμε, τόσο ο μεγάλος Φυσικός  Albert Einstein, η αυθεντία του οποίου δεν είναι καθόλου εύκολο ν’ αγνοηθεί, η κυρίαρχη ερμηνεία της κβαντομηχανικής από την σχολή της Κοπεγχάγης και η “αρχή αβεβαιότητας” του Heisenberg, που μάλιστα πριν 2.400 χρόνια, προ-αναγγέλθηκε από τη “θεωρία της παρέγκλισης των ατόμων” του φιλόσοφου Επίκουρου (βλ. άρθρο μου με τίτλο “Η Αιτιότητα”).