Η Αντιστασιακή Οργάνωση "ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ"

 

Η Αντιστασιακή Οργάνωση  "ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ"

     Ένα μήνα σχεδόν μετά την είσοδο των Γερμανικών στρατευμάτων κατοχής στην Αθήνα (27/4/1941), δώδεκα προοδευτικοί νέοι συγκροτούν στην πόλη τους, το Χαλάνδρι, αντιστασιακή ομάδα.

 Λευτέρης Κιοσσές

     Την οργάνωση τους ονομάζουν "Ελεύθεροι Σκλάβοι" και χωρίς καθυστέρηση κατασκευάζουν πολύγραφο όπου τυπώνουν προκηρύξεις και δεκαπενθήμερη εφημερίδα, που τα μοιράζουν χέρι - χέρι. Γράφουν συνθήματα σε τοίχους και προξενούν δολιοφθορές, όπως βραχυκύκλωμα στο Σισμανόγλειο νοσοκομείο (τότε στρατιωτικό νοσοκομείο των κατακτητών), με οξύ καταστρέφουν χιτλερική σημαία αναρτημένη στον κεντρικότερο δρόμο του Χαλανδρίου (αυτόν που σήμερα ονομάζεται «Α. Παπανδρέου») κ.ά.

     Επίσης, δημιουργούν επαφές με άτομα που κινούνταν με τις ίδιες παλληκαρήσιες πατριωτικές αντιλήψεις, περιθάλπουν φυγάδες και καταδιωκόμενους, προετοιμάζονται και για δυναμικότερες δράσεις…..

       Η πατριωτική δραστηριότητα της ομάδας, 9 περίπου μήνες μετά από την ίδρυση  της, τερματίζεται, στα τέλη Φλεβάρη του ’42, όταν κάποιος Γιουγκοσλάβος αντιστασιακός,  πρόσφυγας στην Ελλάδα, με τον οποίον η ομάδα είχε έρθει σ’ επαφή για να της προμηθεύσει όπλα, συλλαμβάνεται από την Γκεστάπο, φρικτά ανακρινόμενος ομολογεί την ύπαρξη της και οι Γερμανοί ξεκινούν στοχοποιημένες έρευνες για τη σύλληψη των μελών της.  

       Τα περισσότερα μέλη της οργάνωσης καταφέρνουν να ξεφύγουν, περνώντας και συνεχίζοντας τον αγώνα στην παρανομία, πλην τριών, που  συλλαμβάνονται και οδηγούνται στις φυλακές Αβέρωφ.

       Οι 3 άτυχοι συλληφθέντες είναι: ο Λευτέρης Κιοσσές, ετών 19 και οι 24-χρονοι Νίκος Μοσχόπουλος (απ’ την Κεφαλλονιά)  και ο Γιώργος Γκολέμης (ήταν και φυματικός).  Αυτοί, βασανίζονται άγρια, κατά τα γνωστά, τον δε Μάιο (του ’42) οι Λ. Κιοσσές και Ν.  Μοσχόπουλος  καταδικάζονται από Γερμανικό στρατοδικείο σε 5 χρόνια φυλάκιση, με τις κατηγορίες συμμετοχής σε αντιστασιακή οργάνωση, περίθαλψης Άγγλων, παράνομη  έκδοση και κυκλοφορία εφημερίδας (της "Φωνής των Σκλάβων").

         Όμως, λίγες ημέρες αργότερα, για μια πράξη δολιοφθοράς που έγινε στο σιδηροδρομικό δίκτυο στα Λιόσια (την 4/6/1942), οι Γερμανοί σαν αντίποινα αποφασίζουν την εκτέλεση - αμέσως την επομένη ημέρα - οκτώ (8) πατριωτών που κρατούνταν στις φυλακές τους, οι οποίοι μάλιστα δεν ήταν θανατοποινίτες.   

        Έτσι, τα χαράματα 5/6/1942, από τις φυλακές της Βουλιαγμένης όπου κρατούντο μεταφέρονται στο σκοπευτήριο της Καισαριανής και εκτελούνται οκτώ πατριώτες.

Οι: Λ. Κιοσσές, Ν. Μοσχόπουλος,  Μ. Ακύλας, Η. Καζάκος, Γ. Κωτούλας, Γ. Αναγνωστόπουλος, Δ. Γιαγκουδάκης, Π. Θυμαράς.

      Όλοι εκτελέσθηκαν με "ψηλά το κεφάλι", ψάλλοντας τον Εθνικό ύμνο, όπως αναφέρουν στην έκθεση τους οι ιερείς που παρευρέθηκαν στην εκτέλεση…..

       Αυτή η εκτέλεση των 8,  ίσως  η πρώτη στον τόπο που έγινε, την Καισαριανή και σαν μέτρο "απάντησης" των κατακτητών σε αντιστασιακές ενέργειες, συγκλόνισε, όπως ήταν φυσικό, την Αθήνα. 

Αρκετά στοιχεία υπάρχουν αναφορικά με το πιο πάνω θέμα. Δικές μου πηγές υπήρξαν: άρθρο του Τίτου Ιω. Αθανασιάδη από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ", το από Οκτωβρίου 2017 δημοσίευμα της "Δημοτικής ενημέρωσης Χαλανδρίου" (τεύχος 2), αλλά κυρίως η  "ζωντανή μαρτυρία" του οικογενειακού μας φίλου κ. Χρ. Γεωργαντόπουλου (1930 - 2021), που υπήρξε στενός συγγενής του 19χρονου ήρωα Λευτέρη Κιοσσέ.

 Επισυνάπτονται στο παρόν άρθρο:

α)  Φωτογραφία του ήρωα  Λευτέρη Κιοσσέ

β)  Αυτοπροσωπογραφία (σκίτσο) του ήρωα  Νίκου Μοσχόπουλου

γ)  Το κείμενο του τελευταίου γράμματος των Νικ. Μοσχόπουλου και Λευτ. Κιοσσέ.

        "Άνθρωποι,  Απόψε στις 4/6/42, μας έφεραν στις φυλακές Αβέρωφ. Οκτώ όμηροι περιμένουμε από ώρα σ’ ώρα να πεθάνουμε. Υπόδικοι οι περισσότεροι, εμείς δικασμένοι από το γερμ. στρατοδικείο σε φυλάκιση. Σ’ ένα κελί δυό - δυό, δεμένοι με χειροπέδες, περιμένουμε….

      Δεν πειράζει. Δεν υπάρχουν αγώνες χωρίς θύματα. Μέσα στις χιλιάδες των αθώων κι’ άλλοι οκτώ θα ποτίσουμε το δένδρο της λευτεριάς, που κάποτε θα φυτρώση στη γη. Μη μας κλάψετε. Δεν πεθαίνουμε από αρρώστια ούτε από ατύχημα. Θα μας σκοτώσουν οι συνάνθρωποι μας, γιατί πιστέψαμε σε κάτι και αγαπήσαμε την πατρίδα μας και τον κόσμο.

      Είμαστε ψύχραιμοι και υπερήφανοι, γιατί κάναμε το καθήκον μας και κανένα βάρος δεν πιέζει την συνείδηση μας. Κάνετε το και σεις και τότε γρήγορα θα ‘ρθη στον κόσμο το φως. Κουράγιο παιδιά, σας το φωνάζουν δυο μελλοθάνατοι. Ειρήνη θα ‘ρθη. Λυπούμαστε που δεν θα ζήσουμε για να την χαιρετήσουμε και ‘μεις. Θα ‘ρθη, για να διώξει το σκοτάδι και να φέρει το φως.

      Το δικό μας αίμα είναι μια σταγόνα στον ωκεανό αίματος, που πλημυρίζει τόσο άσκοπα την γη. Θέλουμε να ‘ναι το τελευταίο που χύνεται. Το πιστεύουμε, γι’ αυτό πεθαίνουμε ήσυχοι.

      Γειά σας.    

     Ν. Μοσχόπουλος και  Ε. Κιοσσές ".

 δ) Φωτοτυπία του τελευταίου γράμματος του Λ. Κιοσσέ προς τους γονείς και τις αδελφές   του.

                                                    

 Ας είναι «αιωνία η μνήμη τους»!