3 + 1 ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤA - ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ

 

3 + 1  ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ   ΓΡΑΜΜΑΤA

ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ ΣΕ 3 ΠΡΑΞΕΙΣ

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

ΜΙΧΑΛΗΣ   ΔΑΓΚΛΗΣ …………       γιατρός, ετών 30

ΕΙΡΗΝΗ………………         παλαιά  γειτονοπούλα  της οικογένειας Δαγκλή

ΗΛΙΑΣ   ΔΙΒΑΝΗΣ….       παλαιός συμμαθητής του Αχ. Δαγκλή, ετών 71

Πολιτικός μηχανικός ……        νεαρή κυρία, συνταξιδιώτης στο τραίνο

ΑΧΙΛΛΕΑΣ   ΔΑΓΚΛΗΣ ……        πατέρας του Μιχάλη Δ., ετών 71

ΑΘΗΝΑ   ΔΙΒΑΝΗ …………         σύζυγος του Ηλία Δ.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ   ΛΑΜΠΡΙΑΝΟΥ    παλαιά αγαπημένη του Μιχ. Δ., ετών 29

ΑΝΔΡΕΑΣ  ΛΑΜΠΡΙΑΝΟΣ……   αδελφός  της Αναστασίας Λ., ετών 28

ΕΥΔΟΚΙΑ   ΛΑΜΠΡΙΑΝΟΥ……    σύζυγος του Ανδρέα Λ.

Το έργο διαδραματίζεται εντός μιας ημέρας.  Φθινόπωρο  2002.

 1^η)  ΠΡΑΞΗ   -   ΣΤΟ ΤΡΑΙΝΟ

Σιδηροδρομικός Σταθμός Αθηνών. Στο  τραίνο της γραμμής Αθήνας – Λάρισας. Κουπέ 4 θέσεων και παραδίπλα  το καφέ-μπαρ. Πολύ πρωί.  Έχουν ήδη λάβει τις θέσεις τους,  μία νέα κυρία (η Ειρήνη) κι ένας ηλικιωμένος κύριος (ο Ηλίας Διβάνης). Μπαίνει ένας κομψός νέος (ο Μιχάλης Δαγκλής).

Μιχάλης: Καλημέρα σας. (Τοποθετεί στο ράφι τη  βαλίτσα του και κάθεται κρατώντας στα γόνατά του τον φορητό του υπολογιστή. Αμέσως με χαρά αναγνωρίζει την  Ειρήνη).… Ειρήνη!.... Τι ευχάριστη έκπληξη.

Ειρήνη: (Ανασηκώνεται)… Αν είναι δυνατόν, ο  Μιχάλης! (Διπλός ασπασμός)  Τι κάνεις Μιχάλη;…. (Βλέποντας τα αυτοκόλλητα της Air France πάνω στη βαλίτσα του)….. Καλώς  μας ήρθες..….  Θα μείνεις πολύ;

Μιχάλης:  Μπα! Ήρθα μόνον για μια μέρα, να δω τον πατέρα μου..... Έφθασα με την πρωινή πτήση και επιστρέφω με την βραδινή.      (Κάθονται)

Ειρήνη:  Τι θα προλάβεις;  Όλη η μέρα θα σου φύγει  στις μετακινήσεις.

Μιχάλης:  Θα τα καταφέρω... Ελπίζω!.... Κάποιες συνεννοήσεις στην Λάρισα έχω να κάνω μόνον…  Εσύ, πως είσαι; 

Ειρήνη:  Μια χαρά!... Πολύ χαίρομαι που σε συναντώ.…. θα έχουμε και ευχάριστη συντροφιά στο ταξίδι.  

Μιχάλης: Τι κάνουν οι γονείς σου;  Ο άντρας σου;…. δεν έτυχε να τον γνωρίσω. Έμαθα και το ευχάριστο!... Απέκτησες κορούλα…. Να σας ζήσει!

Ειρήνη:  (Βγάζει από την τσάντα της φωτογραφία. Με καμάρι…)  Κοίταξε την!

Μιχάλης:  (Βλέπει την φωτογραφία) Κούκλα! Θα γίνει όμορφη, σαν την μαμά της.

Ειρήνη:  Βρε Μιχάλη χαθήκαμε!... Δηλαδή εσύ. Μαύρη πέτρα έριξες πίσω σου. Δυο    φορές,  έχουμε ιδωθεί απ’ το ’90, στα δώδεκα χρόνια που λείπεις από την Ελλάδα…. Οι γονείς μου ανταμώνουν  κάπου-κάπου με τον μπαμπά σου στην Λάρισα.... (Τον κοιτά με θαυμασμό)…. Για πες μου για σένα. Όλα καλά;  Τέλειωσες τις σπουδές σου;  Ήξερα,  εργαζόσουν σε ερευνητικό κέντρο…. στο “Institut Curie”. 

Μιχάλης:   Και συνεχίζω... Την περασμένη ‘βδομάδα πήρα και την ειδικότητά μου!

Ειρήνη:   Πολλά συγχαρητήρια!  Καλή σταδιοδρομία!..... Ποια ειδικότητα διάλεξες;

Μιχάλης:  Οφθαλμίατρος….. Μου επιτρέπεις;… (Με το δάκτυλό του ανοίγει, εξετάζει τους βολβούς των ματιών της, αποφαίνεται:)  Τέλεια!…  Σήμερα, ο σκοπός  της επίσκεψης μου είναι πρόβλημα υγείας του πατέρα μου.  Κάτι διαπιστώθηκε από τους   γιατρούς του  και είναι ανησυχητικό.

Ειρήνη:  Καταλαβαίνω. Θα πρέπει να ληφθούν  αποφάσεις και για περαιτέρω… Εύχομαι να μην είναι τίποτα σπουδαίο….

Μιχάλης:  Μακάρι..… Βλέπω όμως να τον παίρνω στο Παρίσι….

Ειρήνη:  Σαν γιατρός που είσαι... Για τον πατέρα σου  θα κάνεις  το  καλλίτερο…. Εννοείται!  Τόσα  έχει κάνει κι αυτός για σένα….

Μιχάλης:  Αν έχει κάνει!  Εσύ, μας  ξέρεις…. Άκου κι ένα τελευταίο που έκανε για χάρη μου… Θα σ’ το πω, μια που αναφέρθηκες σ’ αυτόν….  Τις προάλλες, διαπιστώνω στον τραπεζικό μου λογαριασμό μία μη αναμενόμενη κατάθεση και μάλιστα ύψους  γύρω στα 60 χιλιάδων ευρώ!

Ειρήνη: 60 χιλιάδες!… Δηλαδή, για να καταλάβω, γιατί δεν το ‘χω συνηθίσει ακόμα το νέο μας νόμισμα… κάπου 20 εκατομμύρια δραχμές! Μπράβο!

Μιχάλης: Τρελάθηκα, όπως καταλαβαίνεις, αλλά το  μυστήριο λύθηκε αμέσως.... Ήταν  δώρο του πατέρα μου για την απόκτηση της ειδικότητας μου…. Για να κάνω  αρχή στην ζωή και τη  σταδιοδρομία  μου.

Ειρήνη:  Τι καλός ο μπαμπάς σου..... Τόσο μεγάλο δώρο!

Μιχάλης: Καθόλου δεν τα χρειαζόμουν τα λεφτά, ενώ του πατέρα μου, ξέρω, αυτά ήταν όλα κι όλα του.  Και δεν  προβλέπεται  ν’ αποκτήσει άλλα.  Μόνο την σύνταξη του θα έχει πια….  Ποιος ο λόγος να μου τα  μεταβιβάσει…

Ειρήνη:  Δεν το κατάλαβες Μιχάλη;… Αυτό είναι!

Μιχάλης:  Ποιο;

Ειρήνη: Στην συγκυρία, που εσύ κατακτάς την κορυφή,  κι’ αυτός κατεβαίνει τα  σκαλοπάτια της ζωής, σου έδωσε την σκυτάλη! Ευαισθητοποιήθηκε και με την αρρώστια  που ‘χει μπροστά του, της οποίας το κύριο βάρος θα πέσει πάνω σου.  Για να  φυλάσσεις και διαχειρίζεσαι, σου έδωσε τα λεφτά, σαν αρχηγό της οικογένειας σε βλέπει από δω και πέρα. Σε καλή μεριά λοιπόν και μακάρι να μην ξοδευτούν στα νοσοκομεία….. Μικρή παύση.  Μετά απευθυνόμενη στον συνταξιδιώτη τους, κ. Ηλία…   Μήπως σας  ενοχλούμε;

Ηλίας:  Παρακαλώ κυρία μου. Καθόλου!   Ίσα-ίσα χαίρομαι ν’ ακούω συζητήσεις νέων. Και επ’ ευκαιρία που το άκουσα… (Προς τον Μιχάλη)… Να σας συγχαρώ και  να σας ευχηθώ κι’ εγώ καλή σταδιοδρομία… γιατρέ!

Μιχάλης:  Ευχαριστώ πολύ. Να ‘στε καλά..... Με την κυρία ήμαστε οικογενειακοί φίλοι.

Ηλίας:  Υγεία να έχετε !

Μιχάλης: (Προς την Ειρήνη)  Αλήθεια Ειρήνη: Ποιοι μένουν τώρα στο διαμέρισμα που μέναμε  ‘μείς παλιά;  Θα το έχετε ‘νοικιάσει ασφαλώς…

Ειρήνη:  Όπως το αφήσατε, μένει μέχρι τώρα! Μετά από σας δεν θελήσαμε να βάλουμε μέσα άλλη οικογένεια. Οι γονείς μου το προόριζαν για προίκα μου. Εγώ όμως εγκαταστάθηκα και παντρεύτηκα στην Αθήνα….  Τελευταία  που κάναμε  παιδί, λέμε με τον άνδρα μου να το χρησιμοποιήσουμε. Να το επιπλώσουμε και να το ‘χουμε  δεύτερη κατοικία.

Μιχάλης:  Καλή σκέψη! Ο παππούς και η γιαγιά δίπλα θα φυλάνε τα εγγόνια τους κι εσείς θα κάνετε τις βόλτες και τις  διακοπές σας, ελεύθεροι από τις φροντίδες τους.

Ειρήνη:  Μάλιστα σκοπεύω, απόψε κιόλας, να πάρω μέτρα για κουρτίνες, χαλιά  και τέντες, να ξαναδώ τους χώρους, να υπολογίσω την χωρητικότητα ντουλαπιών και συρταριών, ώστε να φέρω πράγματα μας κι εξοπλισμό. Σύντομα μπορεί να ετοιμαστεί…

Διακόπτει την συζήτηση καθώς καταφθάνει ασθμαίνουσα η τελευταία συνεπιβάτης τους στο κουπέ, μία νεαρή κυρία, πολιτικός μηχανικός, ενώ η αμαξοστοιχία έχει ήδη ξεκινήσει το δρομολόγιό της.

Πολ.μηχ:  (Τακτοποιείται εσωτερικά, προς τον διάδρομο, δίπλα στην θέση του κ. Ηλία. Μουρμουρίζει)…  Να πάρω το ένα,  να μην ξεχάσω  το άλλο, κόντεψα να χάσω το τραίνο...... (Προς όλους:)   Καλημέρα σας.

Οι άλλοι:  Καλημέρα!

Ηλίας:  Μαντάμ, μήπως θέλετε να καθίσετε στο παράθυρο;…. Να βλέπετε έξω;

Πολ.μηχ:  Αν αυτό δεν σας πειράζει!.....Ξέρετε, δεν έχω κάνει ποτέ  την διαδρομή και  θα ‘θελα να παρατηρώ  τα τοπία, έτσι όπως θα φεύγει το τραίνο.

Ηλίας:  (Αλλάζοντας τις θέσεις τους)….. Θα δείτε  ωραίες εικόνες, βουνά και κάμπους. Φύση ανέγγιχτη… αλλά και πολλές άσχημες  παρεμβάσεις  ανθρώπων.

Πολ.μηχ:  Μην σας νοιάζει!  Είμαι συνηθισμένη από την δουλειά μου να βλέπω κακοτεχνίες.... Τώρα όμως  θα χαλαρώσω, θα  βλέπω μόνο τα όμορφα τοπία.  Στα άσχημα θα κλείνω τα μάτια μου.

Ηλίας: Εγώ, μάλλον, θα έχω κλειστά τα μάτια μου σε όλα τα τοπία, όμορφα και άσχημα.... Εννοώ, μπορεί να πάρω κάνα υπνάκο στο ταξίδι …Ελπίζω μόνον να μην ροχαλίζω!  

Πολ.μηχ:  Θα φτάσετε ξεκούραστος…. Υποθέτω το ταξίδι αυτό το έχετε κάνει πολλές φορές;

Ηλίας:  Πάρα πολλές!  Κι αυτό που είπατε,  να φτάσω ξεκούραστος.  Θα με βοηθήσει να διεκπεραιώσω, με την γυναίκα μου που με περιμένει, κάποιες δουλειές  στην Λάρισα απόψε.…. Μετά, αργά το βράδυ,  θα πάμε στο σπιτάκι μας στον Τύρναβο.

Πολ.μηχ:  Τι σύμπτωση! Στον Τύρναβο πηγαίνω κι εγώ.  Ένα μεσίτη ακινήτων, που θα συναντήσω στην Λάρισα, θα με πάει μέχρι την πόλη σας με το αυτοκίνητό του. Θα επιστρέψω στην Αθήνα με το βραδινό δρομολόγιο.

Ηλίας:  Δεν θα σας προλάβω λοιπόν εγώ στη πόλη μου;…  Να σας προσφέρω ένα τσίπουρο!

Πολ. μηχ:  Δεν το βλέπω!  Πάω για δουλειά….. Ο μεσίτης θα μου υποδείξει ένα σπίτι που πουλιέται, και κάποια άλλα ίσως. Πάντως, αν υπάρξει συνέχεια, αν το εγκρίνω και τελικά προχωρήσουμε σε  αγορά,  θα μας δοθεί κάποια άλλη ευκαιρία.

Ηλίας:  Να το εγκρίνετε!.... Ώστε να  μας  ερχόσαστε  συχνά.

Πολ. μηχ: Θα δείξει!  Δεν είμαι βέβαιη  για το συγκεκριμένο…. αλλ’ αν δεν είναι αυτό, κάποιο άλλο θα  είναι. Να σας  διευκρινίσω όμως, δεν είμαι εγώ η ενδιαφερομένη για την αγορά.  Ένα φιλικό μου ζευγάρι ενδιαφέρεται, που έχει καταγωγή  από τα μέρη σας…. Το ξεχώρισαν από πολλά που τους υπέδειξαν μεσίτες, με τις  φωτογραφίες και τα CD  που τους έστειλαν…..

 Ηλίας:  Εσείς προσφερθήκατε να βοηθήσετε στην επιλογή τους, με την γνώμη σας;

Πολ. μηχ:  Ακριβώς! Είμαι  πολιτικός μηχανικός. Με αυτοψία θα το ελέγξω, στατικά κυρίως, ώστε αν είναι εν τάξει, να  προχωρήσουν οι “κολλητοί”  μου….  Μη δώσουν τα ωραία τους “μπικικίνια”... και μετά  το καρπούζι αποδειχτεί “μάπα”! 

 Ηλίας:   Σωστά!.... Μην αγοράζοντας “γουρούνι στο σακί”….. κάνουν καμιά “πατάτα”!

Πολ.μηχ: (Γελά)….. Ακριβώς, όπως τα λέτε!  Για να μη “πατήσουν καμιά πεπονόφλουδα”!.... Ξέρετε, οι περισσότεροι κοιτάνε τα πλακάκια, τις μπαταρίες κι’ ένα σωρό δευτερεύοντα πράγματα, σ’ ένα σπίτι.   Όμως, στις οικοδομές, σ’ όλα τα έργα γενικά, το σπουδαιότερο είναι ο φέρον οργανισμός…. 

Ηλίας:  Ασφαλώς!

Πολ.μηχ:   Όλες  οι  κατασκευές πρέπει να ελέγχονται  για την στατική τους επάρκεια… Ειδικά αν έχουν κτισθεί πριν την εφαρμογή των νεότερων αυστηρών κανονισμών.

Ηλίας:  Ζούμε και σε σεισμογενή χώρα…

Πολ.μηχ:…..  Σε παλιά πέτρινα σπίτια, όπως αυτό τώρα που πάω να δω, όχι σπάνια συναντάς  τοίχους που φαίνονται γεροί, κι  όμως  έχουν συνδετικό κονίαμα σκέτη λάσπη. Στην πράξη είναι ξερολιθιές…  Φέρουν επικίνδυνες ρηγματώσεις, αποκολλήσεις, έχουν ποικίλες φθορές από το χρόνο, τον ήλιο, τις ακραίες μεταβολές θερμοκρασίας και καιρικών συνθηκών, την υγρασία…. Έχουν υποστεί καθιζήσεις,  αποκλίνουν από την κατακόρυφο και…

Ηλίας:… και γενικά απορεί κανείς πως ακόμα στέκονται όρθια και δεν έχουν καταπλακώσει όσους ζουν μέσα και δίπλα!..... (Χαμογελούν)  

Πολ. μηχ:  Πάντως στο  CD το σπίτι δείχνει όμορφο, συντηρημένο….. Όσο μπορεί να διακρίνει κανείς από φωτογραφίες, γιατί ουκ ολίγες φορές οι φωτογραφίες σε παραπλανούν! Τις βγάζουν από επιλεγμένες θέσεις για να κρύπτουν τα δυσμενή….. Εδώ και στις αυτοψίες που κάνεις, με χίλια τεχνάσματα προσπαθούν, μπρος στα μάτια σου, να σε ξεγελάσουν.

Ηλίας:  Δεν έχετε άδικο!.....

Πολ.μηχ:  Πάντως, το συγκεκριμένο που λέμε, πωλείται και  σε συμφέρουσα τιμή και με δόσεις….

Ηλίας:  Γι’ αυτό ίσως τράβηξε και το ενδιαφέρον των φίλων σας…

Πολ.μηχ:…… Είναι κι οι τράπεζες  πρόθυμες να τους δώσουν όσο δάνειο χρειαστεί. Τα επιτόκια είναι χαμηλά, όσο ποτέ στο παρελθόν, οι  όροι συμφέροντες για τους δανειολήπτες….

Ηλίας:  (Αρχίζει να δυσφορεί για την ακατάσχετη φλυαρία της γυναίκας) Ναι…

Πολ.μηχ:  Στην συγκεκριμένη περίπτωση, εγώ πιστεύω ότι η ευκαιρία έχει να κάνει  με την ίδια την τιμή της πώλησης του ακινήτου:  60.000 Ευρώ.  Είναι και συζητήσιμη.

Ηλίας:  Εσείς ξέρετε!

Πολ.μηχ:  Ο μεσίτης ισχυρίζεται ότι είναι φτηνό, επειδή οι πωλητές έχουν ν’ αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό πρόβλημα αναπηρίας…. Πολλές φορές όμως αυτό δεν  είναι παρά ένα χοντροκομμένο “δέλεαρ” για να “τσιμπήσεις”.  

Ηλίας:  Δεν αποκλείεται όμως και  να  υπάρχει πραγματική  ανάγκη….. Άνθρωποι είμαστε!   

Πολ.μηχ: ….. Οι μεσίτες το τόσο το κάνουν τόσο!... Κι’ αλλιώς  τα λένε για  να  πουλήσουν, κι’  αλλιώς για ν’ αγοράσουν, το ίδιο πράγμα!

Ηλίας:  Κοντός ψαλμός αλληλούια!  Απόψε θα ξέρετε.  (Μικρή παύση της συζήτησης) 

Πολ.μηχ:  Πρέπει να δω και την περιοχή,  όπου βρίσκεται το ακίνητο!  Στο CD υπάρχουν φωτογραφίες του σπιτιού, που  – εντάξει –  το δείχνουν να είναι μια χαρά.  Όμως, σε τι περιβάλλον είναι ενταγμένο;

Ηλίας:  Αν θυμόσαστε το όνομα της περιοχής που βρίσκεται, ίσως σας βοηθήσω και με την δική μου γνώμη…..  Ξέρω τα μέρη.

Πολ.μηχ:  Ναι…. Στην περιγραφή της τοποθεσίας γράφουν ότι  είναι στη  γειτονιά του Ιερού Ναού των Ταξιαρχών, αν αυτό σας λέει τίποτα….

Ηλίας: Και το δικό μου σπίτι στην ίδια ενορία υπάγεται. Βέβαια!.... Καλή γειτονιά.... Δεν είναι βέβαια η πιο αριστοκρατική της πόλης μας, αλλά  - θα το δείτε το μεσημέρι  που θα πάτε - είναι μια όμορφη γειτονιά…… Διατηρεί παραδοσιακά πέτρινα σπίτια, με όμορφες αυλές και έχει γραφικά λιθόστρωτα δρομάκια.

Πολ.μηχ:  Μα τότε, μπορεί να ξέρετε και το συγκεκριμένο σπίτι και τους ιδιοκτήτες του!

Ηλίας: Πιθανόν!..... Κι’ εγώ κι’ η γυναίκα μου από τον Τύρναβο καταγόμαστε, όμως δεν μένουμε μόνιμα στο Τύρναβο και οι ιδιοκτήτες αλλάζουν με τα χρόνια…..

Πολ. μηχ:  Το σπίτι μόνο μ’ ενδιαφέρει εμένα και σαν παλιό θα το αναγνωρίσετε…. Το έχω σε CD….  αλλά δεν πήρα στο τραίνο υπολογιστή για να σας το έδειχνα….. Εκτός κι’ αν ο κύριος…. (Κοιτά το Μιχάλη), που τον έχω ζαλίσει και με τις κουβέντες μου, έχει την καλοσύνη να μ’ εξυπηρετήσει με το δικό του!   

Μιχάλης:  Γιατί όχι;  Μ’ έπιασε και ‘μένα η περιέργεια, τόση ώρα που σας ακούω, να δω το σπίτι.....  Κι’ ο πατέρας μου κατάγεται  από τον Τύρναβο, μάλιστα έχουμε  ζήσει και δυο χρόνια στην πόλη αυτή. Ήμουν τότε μαθητής στις δύο πρώτες τάξεις του Λυκείου..….  (Της προσφέρει το Laptop  του).

Πολ. μηχ:  (Από  ένα πάκο, διαλέγει, βρίσκει το  CD)…. Αυτό είναι: Μεσιτικό γραφείο: “Κ. Σιαμαντάς”  (Βάζει  στο Laptop το CD )… Το άνοιξα… Δείτε τι όμορφο!  Έντεχνα αρμολογημένη τοιχοποιία.... (Όλοι βλέπουν στην οθόνη του υπολογιστή)… Κήπος με μεγάλα δέντρα, μουριές,  ωραία κεραμίδια  στέγης και παραδοσιακά  ξύλινα παράθυρα στο λιθόστρωτο καλντερίμι. Μακάρι να μην του βρω ψεγάδια στην αυτοψία που θα  κάνω.

Ειρήνη:  Εμένα μ’ αρέσει….

Ηλίας:  (Συνοφρυωμένος) Είναι  όντως καλοφτιαγμένο και το αναγνωρίζω… Στα 100 μέτρα από την εκκλησία των Ταξιαρχών... Ξέρω και τους ιδιοκτήτες….. Κρίμα που το πουλάνε, ειδικά που ο λόγος, αλήθεια είναι δυστυχώς, η υγεία της κόρης τους…..  Για ‘σας όμως θα είναι άριστη επιλογή.

Πολ.μηχ:  Σας ευχαριστώ για τις πληροφορίες που μου δώσατε.... Για να δούμε! Είμαι κι εγώ τόσο αυστηρή στη δουλειά μου. Από  χαρακτήρα,  δύσκολη στις επιλογές μου….. Είμαι ικανή να απορρίψω και αριστουργήματα του Τσίλλερ και του Καλατράβα... Θα το δούμε!  Δεν υπάρχει λόγος βιασύνης….. Λάθος και να “τσιμπάς” στο πρώτο που σου “πασάρουν” οι μεσίτες.  

Ηλίας:  Ό,τι είναι τυχερό! 

Πολ.μηχ:   (Κλείνει και επιστρέφει τον υπολογιστή, στο Μιχάλη)  Ευχαριστώ πολύ κύριε...  (Μετά από μικρή σιωπή)….

Μιχάλης: (Σηκώνεται και απευθυνόμενος προς την Ειρήνη)….. Μου επιτρέπεις; Θέλω να βγω για λίγο έξω στο μπαρ, να μην ενοχλήσω με κάποια τηλεφωνήματα που πρέπει να κάνω.

Ειρήνη:  Δώσε στον πατέρα σου τους χαιρετισμούς μου…

Μιχάλης: Θα χαρεί σαν μάθει ποιαν έχω συντροφιά στο ταξίδι! …… Βγαίνει από το κουπέ και κλείνει πίσω του τη τζαμένια πόρτα ερμητικά. Πηγαίνει και κάθεται σ’ ένα τραπεζάκι του μπαρ… Στο κινητό του τηλέφωνο:….

Μεσιτικό γραφείο “Σιαμαντάς”; ……. Παρακαλώ με ποιόν μπορώ να συνεννοηθώ για την αγορά μιας μονοκατοικίας στον Τύρναβο; ….. Μ’ εσάς;  Ωραία!  Τι διαθέτετε;….. Θα με ενδιέφερε απαραιτήτως να είναι πέτρινο, καλά αρμολογημένο, παραδοσιακό, με ωραία κεραμίδια στη στέγη, ξύλινα κουφώματα, σε καλή κατάσταση…. Να έχει  κήπο με μεγάλα δέντρα  και να ευρίσκεται σε ωραία θέση εντός της πόλεως....  Έχετε κάτι τέτοιο;…  Βρήκατε κάποιο που ταιριάζει στις απαιτήσεις μου;… Έτσι!...  Ωραιότατα!..... Μπορείτε να μου το στείλτε στην ηλεκτρονική μου διεύθυνση, με όλα τα πληροφοριακά στοιχεία που το συνοδεύουν;….. Ναι, ασφαλώς. Συμφωνώ ότι με το που λαμβάνω το μήνυμά σας, αυτό συνιστά αποδοχή μου για την τιμή και τους λοιπούς  όρους πώλησης, την προμήθειά σας, κλπ.…. Εντάξει; … Ευχαριστώ!… Ναι, περιμένω να το λάβω αμέσως…… Δεν είμαι στο γραφείο μου τώρα, αλλά θα μ’ ενημερώσει συνεργάτης μου και θα σας ξανατηλεφωνήσω…

(Επικοινωνεί με βοηθό του στο Παρίσι και έπειτα  ξανά με το μεσιτικό γραφείο)…… Ναι, αυτό!  Μ’ ενδιαφέρει!...... Προτίθεμαι να το κλείσω άμεσα…… Είπατε δεν υπάρχουν υποθήκες ή οποιαδήποτε νομικά προβλήματα …. Ο.Κ., συμφωνούμε…… Δίνω εντολή λοιπόν, να σας σταλεί με έμβασμα στο λογαριασμό σας, η προκαταβολή που ζητάτε……. Θα την επιβεβαιώσετε σε λίγα λεπτά. Εντάξει;…… Τελειώσαμε νομίζω προς το παρόν!..…  Ευχαριστώ κι’ εγώ!  Μία στιγμή!  Μήπως μπορώ να μιλήσω και με τον κύριο/ κυρία  Σιαμαντά,  όποιος είναι  υπεύθυνος  του γραφείου; Για μια πολύ διακριτική ερώτηση τον θέλω…… (Μετά από μικρή αναμονή στο τηλέφωνο)

Κύριε Σιαμαντά καλημέρα σας.….. Κι’ εγώ ευχαριστώ και καλές δουλειές…… Να σας παρακαλέσω για κάτι;  Θέλω να τηρήσετε απόλυτη εχεμύθεια για εμένα, τον αγοραστή…… Κάτι ακόμα: Θα επιβαρυνθώ εγώ όλα τα έξοδα, ως και την προμήθεια που δικαιούστε από τους πωλητές…...... Κάτι τελευταίο: Ποιο θέμα αναπηρίας-υγείας, έμαθα, τους απασχολεί;  Αν επιτρέπεται… Α!... Η κόρη τους έχει κινητικά προβλήματα….. Εγχείρηση στο εξωτερικό…..Κατάλαβα….. Σας ευχαριστώ ξανά...... Θα περάσω να σας γνωρίσω όποτε μπορέσω..….. Ναι, με πληρεξούσιο…. Θα εξουσιοδοτήσω Λαρισαίο δικηγόρο μου για όλες τις διαδικασίες που θα γίνουν άμεσα……  Καλημέρα, χάρηκα πολύ!   

Κλείνει το τηλέφωνο. Παίρνει μια ανάσα, κάνει δυο-τρία ακόμα τηλεφωνήματα σε διαφόρους (πατέρα του, γιατρούς)…. Επιστρέφει στο κάθισμα του στο κουπέ….

Ειρήνη: Μιχάλη, που να σου τα λέω! Όσο τηλεφωνούσες έξω, γνωριστήκαμε με τον κύριο Ηλία και άκου σύμπτωση!..... Ήταν  με τον πατέρα σου συμμαθητής στο Γυμνάσιο Τύρναβου.... Στη  δεκαετία του ’40!

Ηλίας:  Λοιπόν γιατρέ, είσθε γιός του Αχιλλέα Δαγκλή!… (Χειραψία)  Χαίρω πολύ: Ηλίας Διβάνης.  Με τον πατέρα σας έχω να ιδωθώ από το 1949,  χρονιά που τελειώσαμε το Γυμνάσιο. Άκουσα για το πρόβλημα υγείας που του παρουσιάστηκε…. Στη ηλικία μας τα ‘χουμε αυτά!  Εύχομαι ολόψυχα  να το ξεπεράσει... Ο Αχιλλέας!..... Δεν νομίζω να τον αναγνωρίσω, μετά από….. (σκέπτεται)…. 53 χρόνια... Τον θυμάμαι όμως καλά, όπως ήταν στα χρόνια εκείνα. Είχαμε πολύ στενή φιλία. Οκτώ χρόνια συμμαθητές, στο ίδιο θρανίο, συνεχόμενα τα επώνυμα μας στον μαθητικό κατάλογο….

Μιχάλης:  Χαίρομαι! Δεν αμφιβάλλω ότι κι ο πατέρας μου θα έχει μια ευχάριστη έκπληξη,  σαν του πω με ποιόν συνταξίδευα….  Κανείς δεν  ξεχνά τους παλιούς του φίλους….

Πολ. Μηχ:  Οι φιλίες των νεανικών χρόνων είναι αγνές κι ανιδιοτελείς…. Σαν μεγαλώσουμε κάνουμε παρέα συναδέλφους και συνεργάτες, κολακευόμαστε να είναι επώνυμοι, δυνατοί, πλούσιοι, με απώτερο σκοπό ωφελιμιστικό.

Ηλίας:  Σοφά  μιλάτε… παρ’ όλο που είστε νέα.

Ειρήνη:  Και το λεγόμενο: “χάσμα γενεών”;   

Ηλίας:  Νομοτελειακά υπάρχει, πρέπει όμως να γεφυρώνεται….. Και   αυτό, στους  νέους πιο πολύ εναπόκειται.… Οι νέοι άνθρωποι έχουν αγνή καρδιά και καθαρό μυαλό…..   (Μικρή σιωπή)

Ειρήνη: (Προς τον Μιχάλη) Τι σου είπε ο πατέρας σου στο τηλέφωνο; Πώς είναι;

Μιχάλης: Καλά! Τον βρήκα και ευδιάθετο. Και γιατροί του, μ’ όσους μίλησα και θα συναντήσω σήμερα, είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι.... Θα ενημερωθώ το μεσημέρι για  τις εξετάσεις του. Περισσότερα στο Παρίσι και με τους συναδέλφους της ειδικότητας….. Χάρηκε που του είπα ότι συνταξιδεύουμε και σου στέλνει πολλούς χαιρετισμούς! 

Ειρήνη:  Τι ωραία χρόνια, που συγκατοικούσαμε στο ίδιο σπίτι!  Σαν μια οικογένεια δεν είμαστε; Θα περάσω να  δω τον κύριο Αχιλλέα το συντομότερο,  ίσως πεταχτώ και σήμερα τ’ απόγευμα για λίγα  λεπτά, αν δεν ενοχλήσω…… και για  να σ’ αποχαιρετήσω πριν φύγεις…. Ποιος ξέρει μετά από πόσα χρόνια θα σε ξαναδώ.

Μιχάλης:  Θα χαρούμε πολύ.... Υπολογίζω τις επαφές και συνεννοήσεις μου να έχω ολοκληρώσει  στις  6.  Μετά, και μέχρι της 10 που θα πρέπει να φύγω, θα σε περιμένουμε στο σπίτι.

Ειρήνη:  Θα έρθω!      

Ηλίας:  (Διστακτικά προς τον Μιχάλη) …… Να κανονίσετε  να ‘χω και  εγώ  την ευκαιρία να δω ξανά τον παλιό μου συμμαθητή;

Μιχάλης: Με πολύ χαρά κύριε Ηλία! Το ρωτάτε; Ο πατέρας  θα  χαρεί πολύ, μετά τον αιφνιδιασμό του για το απρόσμενο….. Και βέβαια να  τον επισκεφθείτε όποτε θέλετε…..

Ηλίας: (Μονολογεί σιγά)  Πρέπει, πριν φύγουμε από την ζωή, να ξανανταμώσουμε….

Μιχάλης:  Γιατί όχι και σήμερα τ’ απόγευμα; Είναι ευκαιρία.  Όπως…. άκουσα, θα είστε απόψε στην Λάρισα. Στο επόμενο και για  μεγάλο διάστημα, ο μπαμπάς θα βρεθεί στο Παρίσι….. Πάει μακριά!

Ειρήνη:  Άλλη μια σύμπτωση ακόμα να προκύψει και με την κυρία πολιτικό μηχανικό, και στο σπίτι σου Μιχάλη το απόγευμα, θα ξανασυναντηθούμε όλη η παρέα μας του τραίνου!  

Πολ. μηχ:  (Προς Μιχάλη)  Μπορώ να έρθω για έλεγχο των στατικών του σπιτιού σας!  Μην φοβάστε, δεν θα σας πονέσω..... όπως εσείς, με τις ενέσεις στους ασθενείς σας!

Μιχάλης:  Να ‘ρθείτε πολύ ευχαρίστως, αλλά προς Θεού, όχι για έλεγχο και αυτοψία οικοδομής….. Σας “έχει φοβηθεί το μάτι μου”!.... Περισσότερο ανησυχώ για τ’ αποτελέσματα που θα μας βγάλετε  για το σπίτι μας….. παρά  μ’ αυτά των εξετάσεων για τον πατέρα μου!  (Γελούν)

Ηλίας:  (Προς τον Μιχάλη)  Να μου δώσετε το τηλέφωνό του και θα επικοινωνήσω σε λίγο κι’ εγώ με τον Αχιλλέα…. Θέλω να του έχω μιλήσει, πριν τον αντικρύσω ξανά μετά από τόσα χρόνια.... (Μονολογώντας σιγά, αινιγματικά, σκοτεινιασμένος)…. Δεν ξέρω, εάν θα μπορέσουμε να κοιταχτούμε στα μάτια….. Κάπου,  κάποιοι  περιμένουν να μας ρωτήσουν: Γιατί;

Ειρήνη: (Προς τον Μιχάλη σιγά) Οι ηλικιωμένοι είναι ευσυγκίνητοι με το παραμικρό……. Τελικά,  δεν μπορείς να μείνεις λίγο περισσότερο στην Ελλάδα; Πάντα θα έρχεσαι και θα φεύγεις σαν κυνηγημένος;

Μιχάλης:  Τι να σου πω!  Θα το ‘θελα.  Έχω όμως υποχρεώσεις… Δύσκολο να λείπω από τη δουλειά μου…. Γι’ αυτό επιστρέφω απόψε με το τελευταίο τραίνο στην Αθήνα κι έχω κλείσει αύριο πρωινή  πτήση για το Παρίσι.

Ηλίας:  Οι νέοι δεν ξέρουν τι θα πει κούραση….. (Προς τον Μιχάλη)  Θα ξεκουραστείς μ’ έναν υπνάκο στο τραίνο της επιστροφής.…. Εκτός αν πάλι σου προκύψουν γνωριμίες και μπλεχτείς σε κουβέντες και  ιστορίες… (Γελούν)

2η)  ΠΡΑΞΗ   -   ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Στο σαλόνι κάθονται οι Αχιλλέας και Μιχάλης Δαγκλής, καθώς και η  Ειρήνη.

Αχιλλέας: Μετά απ’ αυτά, τι παραπάνω ή λιγότερο από όσα  λένε οι γιατροί να πω εγώ; Ευτυχώς το ζάχαρο μου ρυθμίστηκε τελευταία και έτσι αν χρειαστεί εγχείρηση, θα μπορέσω να την κάνω.

Μιχάλης: Θα δούμε μπαμπά. Πρώτα εξαντλούμε την αποτελεσματικότητα πιο ήπιων μεθόδων θεραπείας. Με φάρμακα, ή ακτινοβολία, η σε συνδυασμό.  Ένα είναι βέβαιο. Οι μεταστάσεις της νόσου εξελίσσονται αργά στην ηλικία σου.  Και τίποτα  - που λέει ο λόγος - να μην κάνουμε τώρα, τα βαθιά  γεράματα πρώτα θα σε προλάβουν….

Ειρήνη:  Το νοσοκομείο και οι γιατροί της Λάρισας  μπορούν ν’ ανταποκριθούν;

Μιχάλης: Βεβαίως. Μόνον επειδή τυχαίνει να  είμαι ο ίδιος γιατρός κι εδώ ο μπαμπάς είναι μόνος, θα τον πάρω μαζί μου και μάλιστα όχι απαραίτητα σύντομα. Θα μελετήσουμε τις εξετάσεις, θα καταλήξουμε στην προσφορότερη θεραπεία και μετά…. θα μας κάνει το  “ταξιδάκι” του ο μπαμπάς  στην πόλη του φωτός!

Ειρήνη: Τour Eifel, Quartier Latin, Louvre, Montmartre et Sacré-Cœur, Champs Elysees et Arc de Triumph, Pont Neuf….  Και για espresso στο  Café Margot!.... Τα ξέρει καλά τα μέρη ο  κύριος Αχιλλέας!

Μιχάλης:  Τώρα επί πλέον θα γνωρίσει και το “Pierre et Marie Curie”!

Αχιλλέας: Θα ξανασυστήσουμε την παλιά μας οικογένεια…. χωρίς δυστυχώς την…. την…. (Συγκινείται, μικρή παύση). 

Ειρήνη:  Να μου επιτρέψετε να σας αφήσω τώρα.  Μιχάλη, ελπίζω να σε ξαναδούμε σύντομα …. 

Μιχάλης: (Στην Ειρήνη, ετοιμαζόμενη να φύγει)  Το ελπίζω…. Η νοσταλγία είναι δυνατή…. Μακριά από την πατρίδα  δεν γίνεσαι “ευτυχισμένος”, Ειρήνη, μόνο “επιτυχημένος”, κι αυτό δύσκολα πλέον…  Θα ξανάρθω λοιπόν…. Πάμε τώρα. Θα  σε συνοδεύσω μέχρι έξω την αυλή…..

Ειρήνη:  (Όρθια και υπό αναχώρηση)….. Μυαλό που ‘χω!  Θα έφευγα και θα το ξεχνούσα! Άκου, Μιχάλη: Τώρα, το μεσημέρι, καθαρίζοντας στο διαμέρισμα που μένατε εσείς, στο βάθος ενός συρταριού, βρήκα αυτές τις τρεις επιστολές που απευθύνονται σ’ εσένα… (Του τις δείχνει και διαβάζει στους φακέλους:)

“Προς Μιχάλη Δαγκλή, μαθητή Γ’ τάξης, 1ου Λυκείου Λάρισας” - Αποστολέας: “Αναστασία  Λαμπριανού, μαθήτρια Β’ τάξης, Λυκείου Τυρνάβου”……. Γράμματα αφημένα απ’ όταν φύγατε απ’ το σπίτι μας και μετακομίσατε στο δικό σας........  (Του τα δίνει)

Μιχάλης:  (Με συγκρατημένη ταραχή)... Δεν τα έχω υπ’ όψιν μου…… Δεν τα θυμάμαι!

Ειρήνη:  Φυσικά, τόσα χρόνια έχουν περάσει  από τότε!

Μιχάλης:  (Παίρνει τα γράμματα παράμερα,  τ’ ανοίγει και τα διαβάζει ένα – ένα, σύντομα, ταραγμένος)…. Είναι απ’ ένα κορίτσι που γνώριζα τα προηγούμενα δύο χρόνια στον Τύρναβο…. Συμμαθήτρια μου υπήρξε στα Γαλλικά και στο Ωδείο…

Ειρήνη: Ευκαιρία να την ξαναθυμηθείς!… Αναστατώθηκες σε βλέπω  Μιχάλη. Γράφουν, μήπως,  κάτι δυσάρεστο τα γράμματα;

Μιχάλης: Ναι…. δηλαδή όχι!.... Απλά σήμερα υπήρξε και μία άλλη σύμπτωση….

Ειρήνη:   Ανέγγιχτες οι επιστολές, τις βρήκα στο βάθος ενός συρταριού.

Μιχάλης:  Θα λησμονήθηκαν…. (σιγά) εκτός κι αν κάποιος πριν τις καταχωνιάσει εκεί, τις άνοιξε πάνω σε ατμό, και τις ξανακόλλησε προσεκτικά....  Πάντως σ’ ευχαριστώ Ειρήνη!

Ειρήνη: (Προς κ. Αχιλλέα)  Σας αποχαιρετώ κύριε Αχιλλέα... Χάρηκα  πολύ  που σας είδα...  Καληνύχτα σας.  

Αχιλλέας:  Σ’ ευχαριστώ για την επίσκεψή σου Ειρήνη. Χαιρετισμούς στους αγαπητούς γονείς και στον άντρα σου.… Να σας ζήσει και η μπέμπα σας…. Καληνύχτα παιδί μου.  (Την ασπάζεται.  Η Ειρήνη αποχωρεί, ο Μιχάλης την συνοδεύει  έξω….)  Ο Μιχάλης μετ’ ολίγον επανέρχεται στην αίθουσα…. Χτυπά το κουδούνι της εξώπορτας….

Αχιλλέας:   Θα ‘ναι ο παλιός μου συμμαθητής από το Γυμνάσιο, ο Ηλίας ο Διβάνης.  Μία ώρα μιλήσαμε  το μεσημέρι  στο τηλέφωνο κι’ αν δεν ήταν να ‘ρθει απόψε, δεν θα είχαμε αφήσει ακόμα το ακουστικό.... Θα τον συνοδεύει και η γυναίκα του… Μιχάλη, ανοίγεις σε παρακαλώ την πόρτα;   Βγαίνει έξω ο Μιχάλης και ξαναμπαίνει  στο δωμάτιο με τον  Ηλία, που τον  συνοδεύει η σύζυγος του, η κ. Αθηνά

Αχιλλέας:  Ο Ηλίας!

Ηλίας: Ο Αχιλλέας!  (Οι δυο παλιοί συμμαθητές αγκαλιάζονται και φιλιούνται)

Αχιλλέας:  Θεέ και Κύριε!  Πάνω από μισός αιώνας!

Ηλίας:  Δεν περιγράφεται η συγκίνησή μου!  (Προς τη σύζυγό του:)   Αθηνά, αυτός είναι ο συμμαθητής μου ο Αχιλλέας, που τόσες φορές σου έχω μιλήσει γι’ αυτόν... Και ο γιός του, ο κύριος Μιχάλης. Ο γιατρός.

Μιχάλης & Αχιλλέας:  Χάρηκα πολύ κυρία μου!  (Χειραψίες με την κ. Αθηνά)…. Ο Αχιλλέας δείχνει στους επισκέπτες του να καθίσουν… Κάθονται όλοι…

Αχιλλέας:  (Προς την κ. Αθηνά) Μέχρι και την αποφοίτησή μας, από την τότε ογδόη γυμνασίου, ήμασταν αχώριστοι. Καθόμασταν στο ίδιο θρανίο, διαβάζαμε από τα ίδια βιβλία…

Ηλίας:  Δικά σου τα περισσότερα βιβλία, που μου τα δάνειζες…. Εγώ μέχρι μολύβια και τετράδια έφτανα….

Αχιλλέας:  Ήσουν ο καλύτερος μαθητής! Ωφελούμουν από την παρέα σου…..

Ηλίας: Πολλές  χειμωνιάτικες νύχτες, διαβάζαμε στο σπίτι σου…..

Αχιλλέας:  (Προς την κ. Αθηνά και τον Μιχάλη)….. Με λάμπα πετρελαίου! Το ηλεκτρικό ρεύμα το διέκοπτε η εταιρεία από νωρίς τα βράδια…..

Ηλίας: …και ζεσταινόμασταν με σόμπα ξύλων. Για δείπνο, η  μητέρα σου μας έφερνε αχνιστή  σούπα με  τραχανά ή χυλοπίτες, είτε ομελέτα: αβγά με πατάτες….. και κάνα-λουκάνικο!

Αχιλλέας: …. Και σαν έπεφτε για ύπνο, εμείς  στις μύτες των ποδιών μας κατευθείαν στο ντουλάπι,  να βρούμε το βαζάκι με το γλυκό…

Ηλίας :  (Προς τον Μιχάλη)….. Το δικό μου σπίτι, αν μπορεί κανείς να τ’ ονομάσει έτσι, ήταν μια  γωνιά σε μια ξυλαποθήκη, που νοίκιαζα έναντι υποτυπώδους τιμήματος, χωρίς χώρο υγιεινής, φωτισμό και θέρμανση. Εάν δεν έτρωγα και ζεσταινόμουν στο δικό σας σπίτι τα κρύα βράδια, σίγουρα κάποιο πρωί θα μ’ εύρισκαν νεκρό, κοκαλωμένο.

Αχιλλέας:  Περιβαλλόσουνα από στοίβες ξύλα, αλλά το αφεντικό, δεν σου επέτρεπε ν’ ανάβεις φωτιά να ζεσταθείς …

Ηλίας: Επικίνδυνο για πυρκαγιά, ασφαλώς! Μόνο μαγκάλι με κάρβουνα ήταν επιτρεπτό…. Πάντως, κάθε φορά που ερχόμουν στο σπίτι σας, έκρυβα στο παλτό μου, ένα μεγάλο κούτσουρο για να σας το φέρω “πεσκέσι”.

Αχιλλέας:  Ήταν η συνεισφορά σου, ούτως ειπείν, στη θέρμανση του σπιτιού μας, που σε φιλοξενούσε μέχρι αργά πολλές φορές, ειδικά σε περιόδους εξετάσεων.  (Μικρή παύση)

Αχιλλέας:  (Προς την κ. Αθηνά και τον Μιχάλη)  Ήταν τόσο καλός στα μαθηματικά, που θυμάμαι τον καθηγητή μας να αγωνιά, μην τυχόν η  διδασκαλία του δεν ανταποκρινόταν  στο  υψηλό επίπεδο που είχε ο Ηλίας… Μόνιμα δε, τον βαθμολογούσε με 19, με αιτιολογικό ότι το 20 ταιριάζει μόνον στον Θεό - γεωμέτρη - μαθηματικό!

Ηλίας:  Δεν είχε άδικο!

Αχιλλέας: Πως δεν είχε!.... Δεν ήταν ο Θεός μαθητής του καθηγητή, για να τον βαθμολογεί κι’ αυτόν!    

Ηλίας: Μόνον “Αυτός” μπορούσε και έκανε μία επιστήμη, τα μαθηματικά, που δεν έχει καμία δυνατότητα να μεταβάλει ούτε ο ίδιος, στο παραμικρό!  Κανένα “θαύμα” δεν χωρεί στα μαθηματικά, καμία αλλαγή στις αρχές της…

Αχιλλέας:…… μέχρις, ίσως, διατυπωθεί η “Τελική Θεωρία”, η “Μεγάλη Ενοποιημένη Θεωρία των Πάντων”, η οποία θα υπερβαίνει κάθε όριο διανόησης…. 

Ηλίας:  Ναι, ναι…. Θα προσεγγίζει την “Υπέρτατη Αλήθεια”!   (Μικρή παύση)

Αθηνά: Γιατί δεν φροντίσατε να συναντηθείτε όλα αυτά τα χρόνια;  Ζείτε κοντά ο ένας με τον άλλον, κάπου ανάμεσα Αθήνα, Λάρισα, Τύρναβο. Διαπιστώνω μάλιστα ότι  πολύ ταιριάζετε…. Έχετε και τόσο  ωραίες αναμνήσεις!

Ηλίας:…. Ξέρεις,  δεν είναι ευχάριστες όλες οι  αναμνήσεις μας…

Αχιλλέας:  Ναι, δυστυχώς… Κάτι βαραίνει τη συνείδησή μας..…

Ηλίας:  Ακόμη..... Και για πάντα!  (Μικρή περισυλλογή)             

Αχιλλέας: (Προς τον Μιχάλη) Παιδί μου, δεν θα σε παρεξηγήσουμε αν πας στο δωμάτιό σου να ξεκουραστείς. Σήμερα έκανες  πολλά και σπουδαία  πράγματα. Και σε δυο ώρες, πρέπει, αφού έτσι το προγραμμάτισες, να ετοιμαστείς ν’ αναχωρήσεις για τον σιδηροδρομικό  σταθμό…. Άλλωστε, για όλα τα θέματα είμαστε σε πλήρη τάξη και συνεννόηση…. Μην εξαντλείς τόσο  τις  δυνάμεις σου.

Μιχάλης: Μα δεν έχω κουραστεί πολύ! Έτσι δουλεύω πρωί-βράδυ! Εργαστήρια, εξετάσεις, συναντήσεις, τηλέφωνα....Τον πατέρα μου βλέπω σπάνια….. Άλλωστε, κάτι θέλω να ρωτήσω τον κύριο Ηλία.

Ηλίας:  Παρακαλώ!

Μιχάλης:  Αφορά τους ιδιοκτήτες του σπιτιού, για το οποίον ενδιαφερόταν η πολιτικός μηχανικός που  συνταξίδευε μαζί μας το πρωί.

Ηλίας:  (Ταράζεται ελαφρώς)…. Ε!…. Η γυναίκα μου τους  ξέρει πιο  καλά. Εγώ ζω από τα δεκαοκτώ μου στην Αθήνα….. Η φροντίδα μιας μικρής περιουσίας, μας ανεβάζει πότε – πότε στην πόλη του Τυρνάβου….

Μιχάλης:  Όπου εμείς, παρά την καταγωγή του πατέρα, δεν πηγαίνουμε ούτε για επίσκεψη μίας ώρας ποτέ!

Αχιλλέας:  Ναι…. πούλησα, κάποια εποχή, και όλη την εκεί περιουσία μου. Με εξαίρεση τη διετία  88 - 89 λόγω μεταθέσεώς μου, ξέκοψα από την πόλη…… διότι οι αναμνήσεις που άφησα πίσω, ήταν πικρές, μελαγχολικές….. Ξέρει ο Ηλίας….

Ηλίας: Πέτρινα χρόνια, δεκαετία του ’40!  Φτώχεια και πόλεμος με τους ξένους κατακτητές και τους δικούς μας αντάρτες…. Κανένας δεν θέλει να θυμάται τέτοιες εποχές και τους τόπους όπου τις έζησε.

Αχιλλέας:….  Πάνω από όλα όμως  μας στενοχωρούν οι άνθρωποι…. αυτοί  που μας πλήγωσαν….  Πιο πολύ όμως λυπόμαστε γι’ αυτούς  που πληγώσαμε εμείς!

Αθηνά:  (Απορούσα) Μα για ποιες πικρές αναμνήσεις μιλάτε και οι δύο;…. Δεκαοκτάχρονα παιδιά φύγατε και οι δυο σας από τον Τύρναβο…… Σπουδάσατε, κάνατε καριέρες και οικογένειες, ζήσατε καλά…. Δόξα τω Θεώ να λέτε και να θυμάστε μόνον τα ευχάριστα…. Όλοι οι άνθρωποι της γενιάς μας, ανάλογες εμπειρίες έχουν ζήσει.

Αχιλλέας: … Ας μιλήσουμε λοιπόν, για τα νεότερα τα ευτυχισμένα χρόνια…..

Μιχάλης:  Μια στιγμή σας παρακαλώ!  Θέλω, για λίγο, να φέρω τη συζήτηση, κύριε Ηλία, κυρία Αθηνά, στην κόρη των ιδιοκτητών που πουλάνε το σπίτι….. Μπορείτε να μου πείτε τι ξέρετε για αυτήν;

Ηλίας:  (Ανόρεχτα) Πρόκειται για μια καθηγήτρια, περίπου στην ηλικία σου. Εξαιρετική κοπέλα, που δυστυχώς η καημένη είναι καθηλωμένη σε αναπηρικό καρότσι…..  Προφανώς χρειάζεται τα χρήματα, για λόγους υγείας, δεν βλέπω κάτι άλλο. Κι’ αυτή και οι γονείς της έχουν τα προς το ζην….

Αθηνά:  Α! Κατάλαβα για ποια πρόκειται!  Για την Αναστασία  Λαμπριανού!  Τι; Πουλάνε το σπίτι τους;…. Αυτή! Τι άτυχη  κοπέλα…. να έχει μείνει από νέα, ανάπηρη!  Τόσο καλή και όμορφη..... Και η οικογένειά της εξαιρετική, παρά το ότι ανήκουν στην εργατική τάξη…

Μιχάλης:  Θεωρείτε ασυμβίβαστο να είναι εξαιρετικός κάποιος από την εργατική τάξη;

Αθηνά:  Όχι, προς Θεού, κύριε Μιχάλη, δεν εννοούσα αυτό….

Ηλίας:  Ξέρετε, μέχρι πριν λίγες δεκαετίες ήταν υπαρκτές κάποιες, ας μην τις πω ταξικές,…… κοινωνικές διαφορές, που στις μικρές πόλεις γίνονταν διακριτές, ξεχώριζαν. Είχαν να κάνουν βασικά με καταγωγές και πολιτικές αντιλήψεις……. Στη συγκεκριμένη οικογένεια, οι πρόγονοί τους ήταν Βλάχοι και πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη. Ακτήμονες. Από ιδεολογία, φανερά δημοκρατικοί, αριστερό - Βενιζελικοί..... Κάποιοι απ’ αυτούς είχαν συμμετάσχει  στις αγροτικές εξεγέρσεις του θεσσαλικού κάμπου, στις αρχές του περασμένου αιώνα, στην Εθνική αντίσταση και στον εμφύλιο, στα πρόσφατα χρόνια.

Αθηνά:  Πάντως εγώ δεν ήθελα να μειώσω την οικογένεια, όταν αναφέρθηκα στην καταγωγή της. Στις κοινωνικές διακρίσεις της εποχής αναφερόμουν, που σε μεγάλο βαθμό σχετίζονται με τα δεινά και τις ταλαιπωρίες που της προσέφεραν….  Γνωρίζω τους ανθρώπους και ξέρω τι λέω.

Μιχάλης: Την Τασία γνώριζα πολύ καλά κι εγώ. Σαν συμμαθήτριά μου. Πόσο στεναχωριέμαι που το ακούω…. Ανάπηρη!...... Πότε και πώς αλήθεια της συνέβη αυτό;

Αθηνά:  Γλίστρησε κι έπεσε σε χαράδρα, λίγο έξω απ’ την πόλη…. Μάλιστα ανήμερα της ονομαστικής της γιορτής, 22 Δεκέμβρη μήνα. Από απροσεξία είπε αυτή, αλλά λίγοι την πίστεψαν. Οι συνομήλικοι της, υπαινίχθησαν απόπειρα αυτοκτονίας……. Φημολογείτο ότι ήταν ερωτευμένη μ’ έναν νέο, ο οποίος δεν ανταποκρινόταν.  Μάλιστα κάποιοι  την παρομοίασαν με την..... “Ιουλιέτα”! Αφού όμως η ίδια και η οικογένειά της το αρνούνταν, κανείς δεν είχε λόγο να επιμένει διαφορετικά από τη δική τους άποψη.

Μιχάλης: Και ο νέος,  ο  - ας τον πούμε -  ο  “Ρομέος” της,  ο υπαίτιος κατά κάποιο τρόπο, τι αλήθεια ισχυρίστηκε;

Αθηνά: Εδώ σε θέλω!  Σαιξπηρικό δράμα!.... Από τους πολλούς νέους που  την ήθελαν κανείς  δεν ανέλαβε  ευθύνη.  Όλοι έκαναν πίσω, διότι το ατύχημα της άφησε μεγάλο “κουσούρι”. Βλάφτηκε η  σπονδυλική της στήλη. Κατάγματα και άλλες κακώσεις γιατρεύτηκαν εύκολα. Ευτυχώς δε χτύπησε στο κεφάλι. Η Αγία Αναστασία την έσωσε από  θάνατο, είπαν!

Μιχάλης:  (Επιμένει…)  Οι γονείς της, αν όχι η ίδια, δεν κατονόμασαν κάποιο “φταίχτη”;  Έστω, δεν τον έδειξαν έμμεσα;

Αθηνά:  Μα, αυτοί αρνιούνταν ολωσδιόλου, την εκδοχή της ερωτικής απογοήτευσης, της απόπειρας αυτοκτονίας! Η κοπέλα ήταν μια χαρά, σαν τα κρύα τα νερά! Όμορφη, καμία κληρονομική προδιάθεση, κανένα ψυχολογικό πρόβλημα δεν είχε. Χαρούμενη, έξυπνη, αγαπητή σε όλη την κοινωνία και…… ερωτικός πόθος όλων των νέων της εποχής της! Να σκεφτείς, και στη σημερινή της κατάσταση, κάποιοι δεν είναι αδιάφοροι στις πολλές αρετές και τα χαρίσματα της……

Μιχάλης:  Ζαχαροπλάστης ήταν ο μπαμπάς της!

Αθηνά: Εάν δεν απέρριπτε προτάσεις, θα ήταν παντρεμένη και με παιδιά και στην κατάσταση αναπηρίας που είναι.

Μιχάλης:  Κρίμα που δεν είναι…. Να ’χει τουλάχιστον κάποιους να την βοηθούν, ιδίως όταν γεράσει.

Αθηνά: Μα για αυτό ακριβώς το λόγο δεν παντρεύτηκε! Από αίσθηση αξιοπρέπειας. Δεν ήθελε αγαπημένους της ανθρώπους, άνδρα και παιδιά να δεσμεύσει διά βίου, με τα προβλήματα που συνεπάγεται η αναπηρία και αργότερα, επιπρόσθετα η ηλικία.

Ηλίας:  Πήρε πτυχίο Φυσικής και έκανε μεταπτυχιακό στους Η/Υ στο Πανεπιστήμιο Πάτρας.  Παραδίδει φροντιστηριακά μαθήματα στο σπίτι της και δυο ανίψια μας την είχαν καθηγήτρια. Διατηρεί κι’ ένα μικρό κατάστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών παράλληλα.

Μιχάλης: Υποθέτω η υπόθεση συντάραξε τότε τη μικρή πόλη του Τύρναβου. Αυτό θα έγινε μετά τη δική μας οικογενειακή αναχώρηση, το ‘89, άλλως θα το γνωρίζαμε.

Αθηνά:  Ασφαλώς!  Ο μπαμπάς σας πιθανότατα ξέρει τους γονείς της. Έτσι δεν είναι κύριε Αχιλλέα;  Πατέρας της, είναι ο γνωστός φούρναρης, ο Χρήστος ο Λαμπριανός….

Ηλίας:  Ο καλύτερος φούρναρης της πόλης. Το ψωμί του μοσχοβολούσε!

Αχιλλέας:  (Κρατούσε σκυμμένο το κεφάλι στην προηγούμενη για την Τασία συζήτηση. Τώρα, ανόρεχτα)  Ναι, ναι, … Όλοι απ’ αυτόν ψωνίζανε ... Όλοι εκτός από μένα!

Ηλίας:  Για να καταλάβεις Μιχάλη, έφτιαχνε μόνον ψωμί και τυρόπιτες.  Εάν δεν του τελείωνε το ψωμί, τα άλλα αρτοποιία δεν έκαναν σεφτέ!

Μιχάλης: Μα κι εγώ γνώριζα  την οικογένεια και  το φουρνάρικο!….. Από  ‘κει αγόραζα κάθε ημέρα μία τυρόπιτα, όχι βέβαια πως μ’ ενδιέφερε  η τυρόπιτα, αλλά για να βλέπω την όμορφη Τασούλα, που κάποια συγκεκριμένη ώρα, όταν δεν είχε σχολείο και διάβασμα, καθόταν στο ταμείο του φουρνάρικου  του μπαμπά της.…. Δεν μου αρκούσε να την βλέπω μόνο κάθε Σάββατο πρωί στο Μουσικό Ωδείο και τρία απογεύματα την εβδομάδα στο φροντιστήριο Γαλλικής….

Αχιλλέας: (Προς τον γιό του)  Είχα διαισθανθεί τη συμπάθειά σου προς την κοπέλα……  Κάθε μέρα στο μαγαζί τους,  χώρια στα μαθήματα Γαλλικών και στο Ωδείο!

Μιχάλης: (Προς τον πατέρα του)  Πατέρα, θυμάμαι τις παρατηρήσεις σου, να είμαι μακριά από αυτήν την οικογένεια, αλλά τις έβρισκα τελείως αδικαιολόγητες και  ανεξήγητες….. Κάτι άλλο, ιδιαίτερο, είχες  μ’ αυτούς …

Αχιλλέας: (Ταραγμένος) Δεν είχα άδικο... Απόδειξη οι τρεις επιστολές που σου έστειλε…

Μιχάλης: (Έκπληκτος) Πώς ξέρεις εσύ γι’ αυτές και για το τι γράφουν;  Μόλις πριν λίγο τις αποκάλυψε καταχωνιασμένες και μου τις παρέδωσε στα χέρια μου η Ειρήνη…

Αχιλλέας:  Καταλαβαίνω….Ξέρω!

Μιχάλης:  Πατέρα, εσύ λοιπόν  κατακράτησες τα τρία γράμματα της Τασούλας!  Λυπάμαι..... Τώρα εγώ  καταλαβαίνω / ξέρω!....  Όλοι είναι θλιμμένοι…….Μονολογεί:

Το βράδυ της προηγουμένης που θα φεύγαμε από τον Τύρναβο, βαθύ ερωτικό συναίσθημα οδήγησε τα βήματά μου στο σπίτι της, το σπίτι που πουλάνε τώρα, και της χτύπησα απ’ το παράθυρο. Το άνοιξε και έλαμψαν τα μάτια της από χαρά, σαν με είδε!….. Λυπήθηκε όμως όταν της ανακοίνωσα ότι φεύγαμε, λόγω υπηρεσιακής μεταθέσεως του μπαμπά μου, και δεν θα την ξαναέβλεπα στα επόμενα χρόνια….. Συμφωνήσαμε να αλληλογραφούμε τακτικά, να μην χαθούμε. Να ξανανταμώσουμε κάποτε,  το γρηγορότερο……

Της έδωσα για αποχαιρετισμό το χέρι μου διστακτικά και μου το κράτησε για δυο  λεπτά μέσα στα δύο της αλαβάστρινα χέρια με τρυφεράδα.... Ανομολόγητα, και για τους δυο μας αυτό ήταν μια αμοιβαία υπόσχεση, ίσως κάτι περισσότερο… (Ψάχνει να βρει πιο κατάλληλη λέξη)  engagement!….. (Μικρή παύση)…. Μόλις η οικογένεια μας  εγκαταστάθηκε στη Λάρισα της έγραψα πρώτος και περίμενα σύντομα να λάβω κι’ εγώ,  δικό της γράμμα…. Μάταια!  Όμως, εις μάτην, περίμενε κι αυτή δεύτερη επιστολή από μένα, ως απάντηση σε τρία γράμματα που μου ταχυδρόμησε, αυτά που σήμερα μου έδωσε η Ειρήνη….. Στο τελευταίο, απελπισμένη, μου γράφει: “Μιχάλη, αντίο… Αντίο για πάντα!”… Μόνον αυτό!    (Μικρή σιωπή και αμηχανία).

Αθηνά: Πολύ συγκινητική η αφήγησή σας, κύριε Μιχάλη…. 3+1 ξεχασμένα γράμματα... Ελπίζω όμως  να μην συνδέεται με το ατύχημά της.

Μιχάλης:  Μακάρι…. Όμως μου μένει μία απορία. Ένα μεγάλο ερώτημα έχω  προς τον πατέρα μου:… Γιατί;   (Ο Αχιλλέας με σκυφτό κεφάλι)

Ηλίας: Κύριε Μιχάλη, με όλο το θάρρος που μου δίνει η παλιά φιλία με τον πατέρα σας, σας παρακαλώ, μην τον στενοχωρείτε… Για το δικό σας καλό σκέφθηκε και ενήργησε έτσι…  (Ο Αχιλλέας πιάνει  το χέρι του Ηλία,  οι δύο ηλικιωμένοι άντρες κοιτάζονται κατάματα για ένα λεπτό και μετά συγκατανεύουν μεταξύ τους)….

Αχιλλέας: Ο Θεός θέλησε, σήμερα το απόγευμα, να ξανανταμώσουμε με τον Ηλία και να ξαναβρεθούμε μπροστά σε μια ιστορία που νομίσαμε ότι είχε κλείσει πριν 53 χρόνια. Όμως κληροδοτήθηκε - σαν κατάρα - και στην επόμενη γενιά…. Σαν σε αρχαία τραγωδία… μία έντιμη οικογένεια, αναίτια , τραβάει ένα Γολγοθά μαρτυρίου, για τον οποίον έχω πρωταρχική ευθύνη και βέβαια όταν - σύντομα - συναντηθώ με τον Δημιουργό και Κριτή των Πάντων, η τιμωρία μου θα είναι αμείλικτη …… (Συγκινημένος)

Μιχάλης:  Πατέρα, τι είναι αυτά που λες;

Ηλίας:  (Προς τον Αχιλλέα)…. Μου επιτρέπεις να συνεχίσω;  Να τα πούμε όλα Αχιλλέα;….. Πότε άλλοτε; 

Αχιλλέας:  (Του γνέφει καταφατικά και του σφίγγει το χέρι)…. Εδώ και τώρα… όλα! 

Ηλίας:  (Μετά από μικρή περισυλλογή)  Ήρθε η ώρα να μάθεις Μιχάλη τι βαραίνει την ψυχή του πατέρα σου και στον ίδιο βαθμό…. (Στρέφεται προς τη γυναίκα του)  Αθηνά, και τη δική μου… Προσευχηθείτε για ‘μας.…

Ένα κρύο βράδυ, τον σκληρό χειμώνα του ’49, δεκαεπτάχρονα μαθητούδια της ογδόης Γυμνασίου, διαβάζαμε με τον Αχιλλέα στο σπίτι του. Ήταν η περίοδος των διαγωνισμών του Φεβρουαρίου. Κατά τις δύο-τρεις μετά τα μεσάνυχτα, νυσταλέοι και κουρασμένοι, έρχεται η ώρα να πάμε για ύπνο. Βγήκα έξω στο δρόμο για το σπίτι μου και ξάφνου αντιλαμβάνομαι ανθρώπινες σκιές  να διασχίζουν το σκοτάδι βιαστικά και με προφυλάξεις. Στον ώμο τους, διέκρινα κρεμασμένα όπλα και σακίδια.  Ήταν αντάρτες!....

Μια μικρή ομάδα δραστηριοποιούνταν ακόμη στην περιοχή μας κι έβρισκε καταφύγιο στα γύρω δασωμένα βουνά. Ασήμαντη κι αδύναμη για οποιαδήποτε πολεμική επιχείρηση, όμως παρενοχλούσε και καθήλωνε μονάδες του Στρατού με το να υπάρχει και να διενεργεί μικρό-σαμποτάζ.… Τρομαγμένος, ξαναμπήκα στο σπίτι του συμμαθητή μου και βιαστικά του διηγήθηκα τι είδα.  Οι γονείς του Αχιλλέα  κοιμόντουσαν…. Ο νους μας έτρεξε σε τρομερά και φοβερά πράγματα που μας έλεγαν για τους αντάρτες στο σχολείο. Αρπαγές, φόνους, φωτιές! Χωρίς να το καλοσκεφτούμε αποφασίζουμε να πάμε μέχρι το τμήμα και να ειδοποιήσουμε τους χωροφύλακες. Κόβοντας δρόμο σε ανοικτά οικόπεδα φθάσαμε αμέσως. Με λαχανιασμένη φωνή, ειδοποιήσαμε το φρουρό… “Αντάρτες, αντάρτες”  του είπαμε….. “μέσα στο χωριό μας, βαδίζουν κατά κει”….

Αχιλλέας: (Έχει συνέλθει και ξαναμπαίνει στην συζήτηση)  Ο φρουρός ήταν ψύχραιμος: “Εντάξει παιδιά.  Φύγετε γρήγορα τώρα. Κατ’ ευθείαν για ύπνο στα σπίτια σας”……. Σε λίγη ώρα, ίσα που είχαμε προλάβει να πέσουμε στα κρεβάτια μας, ακούσαμε πυροβολισμούς, ποδοβολητά, κάποιες αγριoφωνές.  Μετά σιωπή…….. Την άλλη μέρα, όλη η πόλη συζητούσε το  συμβάν  ανάστατη…  Ολιγάριθμοι αντάρτες είχαν περάσει από την πόλη για ανεφοδιασμό ίσως. Τους επεσήμαναν όμως οι χωροφύλακες και τους περικύκλωσαν στο φούρνο του Τάσου Λαμπριανού.  Αυτοί πυροβολώντας  προσπάθησαν να ξεφύγουν….

Αθηνά:….  Στο τραγικό αυτό επεισόδιο, δυστυχώς τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν. Οι τρεις αντάρτες και ένας χωροφύλακας..… Ο φούρναρης και η γυναίκα του, συνελήφθησαν κατηγορούμενοι σαν συνεργάτες των ανταρτών και μετά από λίγες ημέρες δικάστηκαν στο στρατοδικείο της Λάρισας.

Μιχάλης:  Ο Τάσος Λαμπριανός,  ο …

Αθηνά: … Ο παππούς της Τασίας, από τον οποίον πήρε και τ’ όνομά της.

Μιχάλης:  Τουλάχιστον αυτοί επέζησαν από την αιματηρή συμπλοκή.

Αθηνά: Αχ  κύριε Μιχάλη, δεν είναι εύκολο να καταλάβεις πώς ήταν εκείνα τα χρόνια!  Επέζησαν μεν εκείνη την φοβερή νύκτα, αλλά μετά από λίγες εβδομάδες με απόφαση του  στρατοδικείου Λάρισας: “Τετράκις εις θάνατον ο Τάσος!  Δύο φορές σε θάνατο η γυναίκα του, η Κωνσταντίνα”!..... Και πολυετείς καθείρξεις για ένα σωρό  συνεπακόλουθα αδικήματα που τους καταλόγισαν.

Μιχάλης: Προφανώς οι θανατικές ποινές θα μετατράπηκαν σε ισόβια, όπως συμβαίνει σ’ όλα τα πολιτισμένα κράτη και  λίγα χρόνια αργότερα θα απελευθερώθηκαν, διότι εγώ την γιαγιά της Τασίας την κυρα-Ντίνα, την θυμάμαι μια χαρά δυναμική γυναίκα.

Αχιλλέας: Στην δίκη το κλίμα ήταν βαρύ για τους κατηγορούμενους, κυρίως διότι υπήρξε θάνατος και  στρατο-χωροφύλακα.

Μιχάλης: Το τετράκις και δις εις θάνατον, πώς δικαιολογήθηκε; Τους καταλόγισαν ευθύνη και για τον θάνατο των ανταρτών;…. Σαν ανθρώπους, υποθέτω, τους  θεωρεί  κι αυτούς  η  δικαιοσύνη.

Αχιλλέας: Μα τι λες, παιδί μου; Οι αντάρτες αντιμετωπίζονταν ως εχθροί. Στους δυστυχείς Τάσο και Κωνσταντίνα, προσήψαν όλες σχεδόν τις κατηγορίες του κώδικα:  Συνέργεια σε φόνο, συνεργασία και τροφοδοσία του εχθρού, προδοσία,  κατασκοπία υπέρ ξένης χώρας, μέχρι  και στρατολόγηση.

Μιχάλης:  Στρατολόγηση;  Πως;

Αχιλλέας:  Κάποιος μάρτυρας, κατέθεσε ότι κάποτε ο κατηγορούμενος του είχε μιλήσει με συμπάθεια για ένοπλες εξεγέρσεις καταπιεσμένων, - έτσι, γενικά -  και στη μέση της δίκης, ο εισαγγελέας παρήγγειλε στον γραμματέα του στρατοδικείου, να συμπληρώσει το κατηγορητήριο και με την πρόσθετη κατηγορία της στρατολόγησης, δήθεν δηλαδή, ο κατηγορούμενος προέτρεπε  ενεργά τους συμπολίτες του……. να βγουν επαναστάτες  στα βουνά.

Μιχάλης:  Φοβερά πράγματα.

Αχιλλέας: Κάθε κατηγορία με συνοπτικό τρόπο, θεωρήθηκε και αποδεδειγμένη……

Αθηνά: Κι όλες οι ποινές  ήταν πολύ βαριές.

Ηλίας: Αντέστρεψαν τους ρόλους κατηγορουμένων και κατηγόρων. Έπρεπε να πείσουν για την αθωότητά τους οι μεν, αντί και προτού αποδείξουν τις κατηγορίες οι δε.

Αχιλλέας: Δεν υπάρχει τίποτα πιο σατανικό από μια τέτοια μεθόδευση… Πώς αλήθεια αποδεικνύεις  ότι δεν είσαι ελέφαντας;

Μιχάλης: Η υπεράσπισή τους, πώς χειρίστηκε την υπόθεση; Θα υπήρχαν ασφαλώς και μάρτυρες υπεράσπισης.

Αθηνά: Παρά το ζοφερό κλίμα των χρόνων εκείνων, δόθηκε σκληρή μάχη στο δικαστήριο. Είχαν τους καλύτερους δικηγόρους της πόλης, αριστερούς και δωρεάν προσφερθέντες. Πολλοί συμπατριώτες μας δεν δίστασαν να τους υπερασπισθούν με πάθος..... εκτός του ιδίου του Τάσου, όσο - μόνο αφορούσε τον εαυτό του.

Μιχάλης:  (Έκπληκτος) Δεν υπερασπίστηκε τη ζωή του;… της οικογένειας του; 

Αχιλλέας: Οι Λαμπριανοί είναι υπερήφανοι και πεισματάρηδες. Μια απλή δήλωση νομιμοφροσύνης και μεταμέλειας για τα  υποτιθέμενα αριστερά του φρονήματα αν υπέγραφε, ή και προφορικά να έκανε ενώπιον του δικαστηρίου, σίγουρα η θανατική του ποινή ακόμα κι’ αν επιβάλλονταν, δεν θα εκτελείτο. Θα μετατρεπόταν σε ισόβια, και σήμερα θα ζούσε μια χαρά.

Ηλίας: Ταπεινά εξέφρασε τη συντριβή του για το θάνατο των τεσσάρων  ανθρώπων και ανέλαβε αυτός μόνος και καθ’ ολοκληρίαν, την ευθύνη για το τραγικό συμβάν. Με ανυπέρβλητο σθένος υπερασπίστηκε την πλήρη αθωότητα της γυναίκας του. Ζήτησε συγνώμη από τους συγγενείς των θυμάτων που, άθελά του φυσικά, έγινε αιτία του πένθους τους, με την πράξη φιλοξενίας που πρόσφερε εκείνο το μοιραίο βράδυ.

Αθηνά:  Δεν είχε την αυταπάτη ότι συμβιβαζόμενος θα απέφευγε να οδηγηθεί, σαν εξιλαστήριο θύμα, στο βωμό της θυσίας. Πολλές φορές μάλιστα έδειχνε ότι και το προκαλούσε, με προφανή το στόχο του να ελαφρύνει την θέση της γυναίκας του. Ήθελε τουλάχιστον - οπωσδήποτε - να σωθεί αυτή… Χωρίς φόβο, μίλησε ανοιχτά και για  τις προσωπικές, φιλελεύθερες και σοσιαλιστικές πεποιθήσεις του, μπροστά σ’ ένα κατάπληκτο για το θάρρος του, ακροατήριο.  Όσο για τους κατηγόρους, αυτοί μάλλον βολεύονταν συνειδησιακά να πιστεύουν ότι: “Ήθελεν τα κι’ έπαθεν  τα ο θερμοκέφαλος”.

Ηλίας:  Όταν ο εισαγγελέας τον ρώτησε, σε κρίσιμη φάση της δίκης, αν τέλος πάντων μετά ταύτα, θα ξανάκανε μία πράξη ανάλογη, δήλωσε ευθαρσώς ότι θα βοηθούσε οποιονδήποτε άνθρωπο, αδιακρίτως καλό ή κακό, που θα του ζητούσε φαΐ και ζεστασιά, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, χωρίς καμία εξαίρεση.

Αθηνά: Η μεγαλειώδης αυτή και χριστιανικότατη απάντηση του παλικαριού, μαχητή του Ελληνοιταλικού πολέμου στην Αλβανία και της εθνικής αντιστάσεως κατά των Γερμανών,  θεωρήθηκε τότε ύβρης και αυθάδεια  αμετανόητου προδότη!

Μιχάλης: Δεν μπορούσαν, τουλάχιστον, να μην τους καταδικάσουν σε θάνατο; Η θανατική εκτέλεση σε μία δημοκρατική κοινωνία είναι απαράδεκτη! Φρικιαστική!….. Μη αναστρέψιμη πράξη.

Αχιλλέας:  Όπως προ ολίγου σου είπα, όλες οι δίκες των περιόδων αυτών, ήταν δίκες σκοπιμοτήτων. Σε περίοδο ειρήνης, δεν θα διατυπώνονταν καν τέτοιες ανόητες, γελοίες κατηγορίες. Ο Τάσος και η Κωνσταντίνα όχι μόνον είχαν τρομερά ελαφρυντικά, αλλά ήταν εντελώς αθώοι απ’ όλες τις κατηγορίες, κι αυτό δεν μπορεί να μην το ήξεραν οι στρατοδίκες, μάλιστα καλύτερα από τους άλλους.

Μιχάλης:  Η Κωνσταντίνα…. πώς επέζησε;

Αχιλλέας: Όταν ειρήνευσαν τα πράγματα και οι  άνθρωποι με νηφαλιότητα και χωρίς πάθη, ξανασυζήτησαν για την συγκλονιστική αυτής δίκη, μίλησαν έτσι:…. Εφόσον υπήρξε νεκρός Έλληνας στρατιώτης, δυστυχώς ήταν αναπόφευκτη η εκτέλεση της θανατικής ποινής που επιβλήθηκε στον Τάσο.  “Οφθαλμόν αντί οφθαλμού”.  Αυτό  ήταν τότε το δόγμα..... Υπήρχε γενικώς και μια  ψυχολογική, ούτως ειπείν, πίεση από συγγενείς θυμάτων των ανταρτών, που δεν ήταν λίγοι, ούτε λίγα υπέφεραν κι’ αυτοί……. Η απόφαση για τον Τάσο υπήρξε  ομόφωνη.  Πέντε κατά,  έναντι μηδενός.  Εάν  δεν ήταν ομόφωνη η καταδίκη, πιθανόν  να του δινόταν χάρη.  Για την Κωνσταντίνα αποφάσισαν με πλειοψηφία τριών έναντι δύο.… (Μικρή παύση)

Ηλίας: Ο Τάσος εκτελέστηκε στα πέντε μέτρα με τουφεκισμό. (Σκύβει το κεφάλι)  Ήταν δεν ήταν τριάντα χρόνων….. Η Κωνσταντίνα κλείστηκε σε φυλακή, μετά εξορία και έπειτα από κάποια χρόνια ελευθερώθηκε.

Αθηνά:  Δεν πρέπει να μας διαφεύγει, ότι οι δίκες της εποχής εκείνης, καμία σχέση δεν έχουν με τις σημερινές, όπου οι κατηγορούμενοι έχουν και ασκούν όλα τα δικαιώματά τους και η δικονομία εφαρμόζεται απαρέγκλιτα. Τότε, ούτε αναπαράσταση διενεργήθηκε, παρ’ όλο που  επίμονα ζητήθηκε από την υπεράσπιση, ούτε νεκροτομή, ούτε βαλλιστική έρευνα, άγνωστη βέβαια έννοια την εποχή εκείνη.

Ηλίας: ….. Εδώ έσπευσαν να τους θάψουν ζεστούς. Τους αντάρτες σ’ έναν αγρό έξω από την πόλη και τον χωροφύλακα στο νεκροταφείο με παπά, πριν καν το μάθουν οι δικοί τους.... Έκαψαν, εξαφάνισαν ως και τα λιανοντούφεκα των ανταρτών.

Αθηνά:…… Για να μην διαπιστωθεί ότι ήταν άκαπνα, ότι δεν είχαν χρησιμοποιηθεί.....   Αυτό στα μετέπειτα χρόνια σχολιάστηκε με πολλά “υπονοούμενα”….   

Ηλίας:  Ένα περιστατικό στη δίκη είναι πολύ χαρακτηριστικό, διότι δείχνει το κλίμα της εποχής, αλλά και τον χαρακτήρα του αδικοχαμένου φούρναρη….. Αυτό με τις “φωτογραφίες”.

Μιχάλης:  Τι ακριβώς ;

Ηλίας: Ένας υπομοίραρχος κατέθεσε ότι, επανειλημμένα και πιεστικά, απαιτούσε από τους κατηγορουμένους να έχουν αναρτημένες στο μαγαζί τους φωτογραφίες των βασιλέων και αυτοί με διάφορες προφάσεις αρνούνταν πεισματικά.  Ώσπου κάποια μέρα, ο υπομοίραρχος, ξεφεύγοντας της προσοχής τους, κατέβασε από εμφανές σημείο τοίχου του μαγαζιού μια οικογενειακή τους φωτογραφία και στη θέση της τοποθέτησε μεγάλη, χρωματιστή, του βασιλικού ζεύγους.... Μέχρις εδώ, μπορεί κανείς να πει, συνηθισμένα για ‘κείνους τους καιρούς πράγματα….

Όμως αυτό που προκάλεσε θυμηδία στο  ακροατήριο, σε βαθμό που ο Πρόεδρος διέκοψε για λίγο τη συνεδρίαση και εκκένωσε την αίθουσα, ήταν όταν ο υπομοίραρχος με αφέλεια ανέφερε ότι την επόμενη μέρα, πάνω από το γραφείο του, όπου είχε σε κάδρο τον βασιλιά,… βρήκε αναρτημένη  τη φωτογραφία των “παππούδων” του Τάσου, αυτήν που του είχε κατεβάσει την προηγουμένη ημέρα από το μαγαζί του!

Μιχάλης:  Απίθανη πράξη!..... Έξοχος….. τον θαυμάζω!

Αχιλλέας:  Δυστυχώς το θάρρος, η ευφυΐα και το χιούμορ του  - που άφθονα και σαν από αστείρευτη πηγή  διέθετε -   δεν τον βοήθησαν….. Με την ζωή του έπαιζε!

Αθηνά: Οι δικαστές, μετά τα αυθόρμητα αυτά γέλια, καμώθηκαν ότι τους κατέλαβε “ιερή αγανάκτηση” για την πρωτοφανή προσβολή και ασέβεια των κατηγορουμένων στα ιερά πρόσωπα του άνακτος και της ανάσσης.  Αλλά σε λίγο ούτε αυτοί μπόρεσαν να συγκρατήσουν κάποια μειδιάματα κάτω από τα μουστάκια τους, όταν ο Τάσος, με λεπτή ειρωνεία, δικαιολόγησε την πράξη του λέγοντας ότι ... “ο κύριος υπομοίραρχος κι εγώ.....μπερδέψαμε τα σπίτια μας”!

Ηλίας:  (Προς τον Μιχάλη)  Ιδεολογικό ήταν το υπόβαθρο στις αποφάσεις. Σε μεγάλο βαθμό κρινόσουν αθώος ή ένοχος σύμφωνα με αυτό.

Μιχάλης: Από τα περιστατικά που άκουσα αναδεικνύεται  ένας υπέροχος άνθρωπος, με υψηλά ιδανικά, που τα υπερασπιζόταν μέχρι θανάτου. ... Κάτι μου λέει ότι αυτός ο χαρακτήρας έχει περάσει, μέσω του DNA, έως την τρίτη γενιά….

Αθηνά:  Είχαν και ένα γιο, το Χρήστο.  Τότε έξι-επτά χρονών.  Με δικαστική απόφαση το παιδί εστάλη σε δημόσιο οικοτροφείο, της Βασίλισσας λεγόμενο, ως ανταρτόπληκτο, παρά τις διαμαρτυρίες των συγγενών.  Έπρεπε να γαλουχηθεί στα εθνικά ιδεώδη και το συγγενικό περιβάλλον εκρίθη, ότι δεν θα του τα παρείχε…..  Εκεί έμαθε  γράμματα και την τέχνη του φούρναρη…. αυτήν που δεν πρόλαβε να του  διδάξει ο πατέρας του….  

Ηλίας: Μια πολύ συγκινητική ιστορία, στο τέλος της διαδικασίας της δίκης, γράφτηκε  από τον ίδιο τον πρόεδρο του στρατοδικείου.  Αξίζει να την ακούσετε……. Αθηνά, δεν την διηγείσαι εσύ καλύτερα… 

Αθηνά: Είχαν υπογράψει οι στρατοδίκες τις καταδικαστικές αποφάσεις και έμενε, τελευταία, ο πρόεδρος να τις υπογράψει κι’ αυτός και να τις παραδώσει στον λοχία του εκτελεστικού αποσπάσματος.  Ο πρόεδρος λέει ότι  πηγαίνει μέχρι την παρακείμενη εκκλησία – του Σωτήρος – να ανάψει ένα κερί και να τον περιμένουν λίγα λεπτά.  Μετά από πολλή ώρα, που δεν είχε επιστρέψει, ανησύχησαν και μπήκαν μέσα στην εκκλησία, να δουν τι συμβαίνει….. Αντίκρισαν το στρατοδίκη πρόεδρο γονατιστό στην εικόνα του Χριστού σιγοκλαίγοντας να επαναλαμβάνει ψιθυριστά τη φράση:  “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με”…. Είχε μπει  τα μεσάνυχτα και βγήκε σχεδόν ξημερώματα από την εκκλησία… Έπειτα από λίγη ώρα, ο Τάσος εκτελέστηκε. Αρνήθηκε θεία μετάληψη από ιερέα και δεν δέχθηκε να του κλείσουν τα μάτια με μαντήλι.

Ηλίας:…. Στους άνδρες του εκτελεστικού αποσπάσματος είπε να μην αστοχήσουν και ότι τους συγχωρεί… Και μια λεπτομέρεια…. ανατριχιαστική! Μόνον από μία σφαίρα σκοτώθηκε.  Όλες οι άλλες αστόχησαν…. Ηθελημένα, προφανώς….   (Βαριά ατμόσφαιρα)

Αθηνά: Χρόνια μετά, σε μια μετακίνηση της εικόνας του Σωτήρος από την καθαρίστρια του ναού, έπεσε στο δάπεδο μία πένα γραφής μελάνης που ήταν τοποθετημένη πίσω από το εικόνισμα. Κάποιος επίτροπος που θυμήθηκε τι είχε συμβεί τότε με τον πρόεδρο του δικαστηρίου, κατάλαβε ότι με αυτήν την πένα, είχε υπογραφεί η θανατική καταδίκη ενός  ανθρώπου. Την παρέδωσε στη χήρα του, την Κωνσταντίνα…  Έκτοτε η πένα πρέπει να βρίσκεται στην οικογένεια.

Μιχάλης: Μένω κατάπληκτος, απ’ όσα άκουσα σήμερα….. Δεν φανταζόμουνα  ότι  μπορούσε να έχουν συμβεί τέτοια πράγματα  δίπλα μας, μέσα στο ίδιο μας το σπίτι… Δεν το χωρά ο νους μου!  (Μικρή σιωπή)

Αχιλλέας:  Έκρυβα αυτό, το μεγάλο μυστικό της ζωής μου…. Εγώ,  να  έχω  προκαλέσει το θάνατο και τη δυστυχία τόσων ανθρώπων…

Ηλίας: Κάθε ημέρα σιωπηρά προσεύχομαι όπως ο στρατοδίκης τη βραδιά της απόφασης…. Ποτέ δεν ομολόγησα - δεν βρήκα το θάρρος να το κάνω -  τον  φρικτό ρόλο  που έπαιξα εκείνο το ματωμένο  βράδυ.

Αθηνά: Μένω εμβρόντητη απ’ τις αποψινές αποκαλύψεις… Έχουμε πολλές φορές συζητήσει  -κατά καιρούς και με άλλους συμπατριώτες μας- την τραγική αυτή ιστορία …

Ηλίας: … δεν είχα όμως ποτέ… την εντιμότητα… να κατονομάσω τον εαυτό μου…

Αχιλλέας:… και τον Αχιλλέα Δαγκλή…

Ηλίας: … σαν τους κύριους υπαίτιους της τραγωδίας!  (Μικρή σιωπή)

Μιχάλης: Εσείς δεν βρήκατε το σθένος που χρειάζονταν, η οικογένεια όμως, τι λέει;… Θυμάμαι, οι γονείς και η γιαγιά της Αναστασίας κι η Αναστασία η ίδια,  ποτέ δεν μου άφησαν εντύπωση ότι η οικογένεια τους έχει σηκώσει τέτοιο σταυρό μαρτυρίου. Πολύ περισσότερο δεν υπαινίχθησαν ότι ο πατέρας μου, ή, κάποιος άλλος, ήταν μοιραίος γι’ αυτούς……

Αθηνά: Ποτέ από την οικογένεια δεν είπαν ότι τους κατέδωσαν και ποιοι….. Όμως οι χωροφύλακες δεν μπορεί να μην ήξεραν πως τους ήρθε τέτοια πληροφορία τη νύχτα εκείνη……Μετά, ίσως, αποφάσισαν να μην εμπλέξουν συμπολίτες τους σε τόσο σοβαρό θέμα,  που σίγουρα θα προκαλούσε μπαράζ αντεκδικήσεων….. Έτσι η στρατο-χωροφυλακή πήρε αυτή μόνη όλα τα “εύσημα” για τη πράξη.

Αχιλλέας:  Ναι, ο δικός μας ρόλος  αποσιωπήθηκε….. απ’ όσο -τουλάχιστον-  ξέρω εγώ.

Μιχάλης:  Η ηθική  ευθύνη δεν παύει, όμως, ποτέ να υπάρχει… όπως βέβαια και η δική μου, το 1989, για το συμβάν της αναπηρίας της κοπέλας!

Αχιλλέας:  (Έντρομος) Μα και σ’ αυτή την περίπτωση, πάλι εγώ είμαι ο υπεύθυνος!…. Εγώ  κράτησα και καταχώνιασα για να μην τα βρεις, τα γράμματα του κοριτσιού!

Μιχάλης: (Αναστατωμένος, μονολογεί)  Θεέ μου!..... Για πάνω από μισό αιώνα, πατέρας και γιος, είμαστε o μαύρος εφιάλτης, le fantome sanglant, αυτής της οικογένειας. Οι υπαίτιοι  massacre  4 ανθρώπων,  μιας άδικης  εκτέλεσης ενός  πατριώτη, της φυλάκισης της γυναίκας του και  του εγκλεισμού του παιδιού τους σε άσυλο....... Αδιάφοροι και απαθείς παρατηρητές της ασύλληπτα μεγάλης και επί πολλά χρόνια συνεχιζόμενης τραγωδίας που προκαλέσαμε!

 Δεν περνούσαμε καν από το μαγαζί τους, ούτε πηγαίνουμε στον τόπο καταγωγής μας, για να μην θυμόμαστε τις ενοχές μας, για τις οποίες μέχρι σήμερα οι άνθρωποι έχουν το ψυχικό μεγαλείο να μην τους ξεφεύγει ούτε σαν ψίθυρος απ’ τα πικραμένα χείλη τους… Και συνεχίσαμε ακάθεκτοι!

Την αθώα ψυχή ενός κοριτσιού, φυλακίσαμε στο βάθος ενός συρταριού κι αυτή την ίδια, πετάξαμε σ’ ένα βάραθρο, απ’ όπου για καλή της τύχη, σηκώθηκε μεν, αλλά ανάπηρη για πάντα.  Τον έρωτα και τη μητρότητα, της τ’ απαγορεύσαμε σκληρά και τέλος, το πατρικό τους σπίτι το βγάλαμε στο σφυρί….. Την πιο χαρισματική κοπέλα που έπλασε ο Θεός στην πόλη μας, στη διάρκεια της άθλιας γενιάς μας, τη φέραμε σε σημείο να την λυπούμαστε  οι ένοχοι, οι ανάξιοι… Αλήθεια, τι άλλο μένει να  κάνουμε σ’ αυτούς τους ανθρώπους; 

Αθηνά:  (Θλιμμένη, όπως όλοι).… Να τους ζητήσουμε μια μεγάλη συγνώμη… Τώρα πια μόνον αυτή μπορούμε να  προσφέρουμε.

Μιχάλης: Κάτι περισσότερο τους οφείλουμε, την αξίζουν και τη δικαιούνται… Αγάπη!  (Ανοίγει τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή, ψάχνει, βρίσκει το τηλέφωνό της Τασίας και της τηλεφωνεί)……  Η κυρία Αναστασία Λαμπριανού;…… Τασούλα, θα με θυμάσαι, αν και δεν έχουμε ιδωθεί για χρόνια, είμαι ο …

Τασία:   (Ακούγεται από  το ακουστικό)  Μιχάλη μου, τι κάνεις;

Μιχάλης:  Ναι Τασία,  ο Μιχάλης Δαγκλής είμαι..… Μήπως σε ενοχλώ;

Τασία:  Καθόλου!  Ίσα-ίσα, η χαρά μου  που σ’ ακούω είναι μεγάλη.

Μιχάλης:  Είμαι  καλά και βρίσκομαι για λίγο στην Λάρισα.  Εσύ, πώς είσαι;

Τασία: Κι εγώ καλά….. Νέα σου μου λέει ο συμμαθητής σου ο Κλεάνθης Παπασπύρου, ο βιβλιοπώλης.  Μαθαίνω πως προοδεύεις και  δημιουργείς  εξαιρετική  καριέρα στην Γαλλία…. Χαίρομαι πάρα πολύ!

Μιχάλης: Τασούλα, θέλω να σου ζητήσω συγνώμη, που έτσι  ξαφνικά χάθηκα, εξαφανίστηκα..…

Τασία:  Μα για ποιο λόγο;  Όλοι μας, μετά το σχολείο ανοίγουμε τα φτερά μας στο μέλλον, που πρέπει να φτιάξουμε….  Καθόλου δεν κοιτάμε πίσω.

Μιχάλης: Μ’ εμένα δεν έγιναν ακριβώς έτσι τα πράγματα…… εννοώ δεν έπρεπε να γίνουν έτσι…. Εν  πάση  περιπτώσει: Μπορώ να σε συναντήσω;

Τασία:  Ασφαλώς, το ρωτάς;  Όποτε θέλεις.

Μιχάλης:  Και σήμερα;  Απόψε;

Τασία: (Χαρούμενα)  Θα τρελαθώ!...  Ακόμα καλύτερα!

Μιχάλης:  Πού μπορούμε να συναντηθούμε;

Τασία: Όπου σ’ εξυπηρετεί. Καταλαβαίνω ο χρόνος σου στην Ελλάδα είναι περιορισμένος…. Μπορώ να οδηγήσω το αυτοκίνητό μου, παρά το πρόβλημά μου….  Υποθέτω γνωρίζεις..…

Μιχάλης: Σήμερα το έμαθα και λυπήθηκα πάρα πολύ!

Τασία:  Μην στενοχωρηθείς, Μιχάλη, μην δείξεις την στενοχώρια σου…. που θα με δεις σε αναπηρικό καρότσι… Που είμαι ώριμη, μεγάλη..... Ας θυμηθούμε μόνο τις όμορφες, ανέμελες  στιγμές μας,  όταν είμαστε  παιδιά!

Μιχάλης:  Να έρθω να σε συναντήσω στο σπίτι σου;

Τασία:  Ευχαρίστως… Μια  επίσκεψη που έχω τώρα,  του αδελφού μου του Αντρέα …..

Μιχάλης:  Τι κάνει αλήθεια;…  Τι πειραχτήρι!  Όλο σκανταλιές ήτανε αυτό το παιδί...

Τασία:  Μια χαρά είναι τώρα!  Εδώ είναι με την γυναίκα του, την Ευδοκία… Την θυμάσαι την Ευδοκία;

Μιχάλης:  Πως, βέβαια!.... Μα στην κοπελίτσα του, την Ευδοκία, εφάρμοζε τις σκανταλιές του τότε....

Τασία:  Παιδική του αγάπη!..... Είχαμε σαν  αδέλφια κάποιο  οικογενειακό θέμα να συζητήσουμε,  αλλά τελειώνουμε … Φεύγουν σε λίγο…..

Μιχάλης:  Μη τους  διώξω, επειδή θέλω να σε δω για λίγη ώρα.  Θα χαρώ να τους δω κι αυτούς.... Πες μου τη διεύθυνσή σου, θα έρθω με ταξί αμέσως..... Υποθέτω θα βρεθεί κάποιο να με πάρει,  αφού  στην Ελλάδα  ρωτάμε εμείς τον ταξιτζή πού πάει… …και όχι το αντίστροφο…

Τασία:  Η διεύθυνσή μου είναι “Κυπρίων Αγωνιστών 10”.  Είναι μια ισόγεια μονοκατοικία.

Μιχάλης:  Ο.Κ.

Τασία: Τυχαίνει να ψήνουμε στο φούρνο τυρόπιτα συνταγής της  γιαγιάς μας….. Όπως στην παλιά καλή εποχή!

Μιχάλης: (Μειδιώντας) Θα κρατώ, όπως συνήθιζα, 50 δραχμές.  Ετοίμασε μου τα  ρέστα, το 10-δραχμο!

Τασία:   (Χαρούμενα)  Bien  sur!….. Il  me tarde  de te revoir, Michel!

Μιχάλης:  Je viendrai, le plus tôt possible, Anastasia!

3η)  ΠΡΑΞΗ   -   ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ  της  ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ

Στο σαλόνι του σπιτιού της Αναστασίας, λίγη ώρα αργότερα. Η Τασούλα, ο αδελφός της Ανδρέας, η νύφη  της Ευδοκία  και ο Μιχάλης. Σε μία γωνιά η τραπεζαρία και σε μία άλλη γραφείο και βιβλιοθήκη με πολλά βιβλία. Στον τοίχο φωτογραφία του παππού της Τάσου (νέος, χαμογελά πλατιά).

Στο ξεκίνημα της 3ης πράξης, ο Μιχάλης και η Τασία κάθονται σ’ ένα αρμόνιο, δίπλα-δίπλα, παίζοντας και τραγουδώντας Γαλλικό τραγούδι…. Μετά το τραγούδι, ικανοποιημένοι οι Μιχάλης και Τασία αγκαλιάζονται.

Ευδοκία:  Μπράβο παιδιά!

Ανδρέας: Το τραγουδήσατε πολύ ωραία, όπως τότε στο κινηματοθέατρο...

Ευδοκία: ……Που μας είχατε “ξετρελάνει” όλους!

Μιχάλης:  Θυμάμαι την αγωνία μου μην ξεχάσω τα λόγια, μην  μπερδευτώ, μην είμαι παράφωνος…… κακόφωνος ολότελα…

Τασία: Εγώ!.. που έπρεπε να τραγουδήσω με νάζι, ομορφιά και με accent francais!...…μια βλαχοπούλα που ήμουνα!

Μιχάλης: (Προς Τασία)  Ήσουν φανταστική! Μπροστά σου, οι άλλοι εξαφανιζόμαστε...

Ευδοκία:  Όλα τα παιδιά του Ωδείου ήσασταν υπέροχα ... (Με  νόημα) ....... Όμως οι δύο εσείς ξεχωρίζατε.  Όλοι το βλέπαμε καθαρά...

Ανδρέας:  Θυμάστε;  Στα  σχολεία τ’ αγόρια έπρεπε να κρατούνται μακριά από τα κορίτσια, κατά τα ήθη της εποχής.  Σε  άλλες αίθουσες,  ή, όπου ήταν μεικτά τα τμήματα, σ’ άλλα θρανία,  σ’ άλλες σειρές.

Μιχάλης:  Εγώ με τις ματιές μου έσπαγα το εμπάργκο!  Έκανα και μικροπονηριές…… Καθόμουν, δήθεν τυχαία, στο προσφορότερο σημείο για να ρίχνω, με τη μικρότερη στροφή του κεφαλιού μου, ματιές στην Αναστασία.

Τασία: Πονηρέ! Νομίζεις, δεν αντιλαμβανόμουν τις κατεργαριές σου; (Σιγά, μόνο προς τον Μιχάλη) Το αισθανόμουν όταν με κοίταζες, ακόμα κι αν δεν διασταυρώνονταν οι ματιές μας…

Ευδοκία:  Κι αυτό πάλι!  Κάθε ημέρα για τυρόπιτα στο μαγαζί των πεθερικών μου, χωρίς καμιά βιασύνη να εξυπηρετηθείς…. Όταν, βέβαια, μέσα βρισκόταν η Τασούλα...

Ανδρέας: (Γελαστά)  Πιάνατε τη κουβέντα και μας καθυστερούσατε τους άλλους πελάτες!

Τασία:  Αυτά έχει η εφηβεία!.... Πάντως σήμερα, πολύ μας υποχρέωσες με την επίσκεψή σου  Μιχάλη!

Μιχάλης: Οι συνθήκες μας χώρισαν!.... Όμως απόψε προσπαθώ επανασύνδεση, όσο βεβαίως μου επιτρέπεται….

Τασία: Την επέτυχες ήδη! Με ασύγκριτα χαρισματικό τρόπο! Τι δεν θυμηθήκαμε! Είπαμε ιστορίες.  Τραγουδήσαμε..... Σ’ ευχαριστώ πολύ Μιχάλη, είσαι αληθινά υπέροχος... Μας χάρισες μια αξέχαστη συντροφιά,…. σ’ εμένα προσωπικά άλλη μια δυνατή συγκίνηση. Έκλεισες δια μιας το χάσμα της απουσίας  χρόνων, με την αποψινή  παρουσία σου!.... (Μικρή σιωπή, βλέπει το ρολόι της και αλλάζοντας ύφος, του πιάνει το χέρι, τον κοιτάει στα μάτια)…..

Τώρα μπορείς ν’ αναχωρήσεις ήσυχος κι ευχαριστημένος…… Αύριο, είπες, πρέπει να βρίσκεσαι στο Παρίσι….. Καλή σταδιοδρομία Michel!.... Κι’ από καρδιάς σου εύχομαι να είσαι πάντα, με όποιους κι’ όπου κι αν βρίσκεσαι, ευτυχισμένος....

Mιχάλης: Κουνά το κεφάλι του αρνητικά….

Τασία:  Ασφαλώς και κάποια άλλη φορά θα ξανασυναντηθούμε με χαρά,  όπως σήμερα…

Mιχάλης:  Εξακολουθεί να την κοιτάει, αινιγματικός…..

Τασία:  (Ταραγμένη)  Μιχάλη, σε παρακαλώ!..... Δεν θέλω από εσένα τίποτα….  κι εγώ, δεν έχω κάτι άλλο να σου προσφέρω… 

Μιχάλης: (Ψύχραιμα)  Μα είπες,  θα μου προσφέρεις, όπως την παλιά καλή εποχή, μια  τυρόπιτα!

Ευδοκία: Μιχάλη, θα πρέπει να περιμένεις 10-15 λεπτά ακόμα…. Ψήνεται, δεν είναι ακόμα έτοιμη  και σε λίγη ώρα θα πρέπει να πάρεις το τραίνο…. Θα χάσεις και την πτήση αύριο….

Μιχάλης:  Δεν χάλασε ο κόσμος!….. Τώρα, ξαφνικά, πήρα απόφαση να μείνω άλλες 2-3  μέρες στην Ελλάδα…… Δεν τα πρόλαβα όλα σήμερα! Θα επικοινωνήσω με τη δουλειά μου.….. Ειλικρινά, δεν “τρέχει” τίποτα....... (Κάνει ότι οσφραίνεται).... Η μυρωδιά μου έχει “σπάσει τη μύτη”!..... Στο μεταξύ, να ρίξω μία ματιά στη βιβλιοθήκη σας ;

Τασία:  Βεβαίως!

Μιχάλης: (Σηκώνεται, παρατηρεί τα βιβλία στα ράφια, πιάνει 2-3 και τα ξεφυλλίζει...)   Συγχαρητήρια Αναστασία!  Και συγγραφέας!....Ωραίες εκδόσεις του συμμαθητή μου, του Κλεάνθη!

Τασία:  Μαθήματα  Φυσικής. Θεωρία και ασκήσεις για τους μαθητές του Λυκείου.

Μιχάλης:  Και αυτό εδώ, σχετικά με την θεωρία της σχετικότητας και των κβάντα;

Τασία:  Σ’ αυτό αναφέρομαι στα θεωρητικά συμπεράσματα και τις  ιδεολογικές προεκτάσεις, των δύο μεγάλων αυτών θεωριών του 20ου αιώνα…… Ζητήματα, που συζητούνται στους φυσικούς και φιλοσόφους τα τελευταία χρόνια συνεχώς, χωρίς το ενδιαφέρον να έχει εξαντληθεί….

Μιχάλης: Αλήθεια, δε σε φανταζόμουνα φυσικό!.... Ίσως μια πιο ανάλαφρη δουλειά, όπως..... ηθοποιός,  θα σου ταίριαζε καλύτερα!  Θα ήταν πλησιέστερα στο ταπεραμέντο σου….

Τασία:  Δεν λέω όχι, αλλά ... έχω  σοβαρό πρόβλημα!

Μιχάλης:  (Καταλαβαίνει τη γκάφα του) …. Πως πάει από πωλήσεις το βιβλίο σου;

Τασία: Εντάξει…. Συνήθως το δωρίζω.

Μιχάλης:  (Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο)  Ενδιαφέρον!… Με αφορούν τα θέματα αυτά….

Τασία: Θα σου δώσω ένα αντίτυπο φεύγοντας.

Μιχάλης:  Δεν θα μου αρνηθείς και μία ιδιόχειρη αφιέρωση...... Να! μ’ αυτήν εδώ την παλιά πένα που βλέπω έχετε στην προθήκη!  

Ευδοκία: Ξέρεις Μιχάλη, αυτή η πένα είναι οικογενειακό μας κειμήλιο! Πολύ σημαντικό για μας...  Έγραφε βουτηγμένη σε αίμα!….. Τελευταία φορά έγραψε πριν 53 χρόνια…

Τασία: Πρέπει να μας το  επιτρέψει ο πατέρας!... Θα τον πάρω στο τηλέφωνο...

Ανδρέας: Νομίζω, δεν θα έχει αντίρρηση.... (Κοιτάει την φωτογραφία του παππού του)  Θα χαρεί και  η ψυχή του παππού μας....  Θα χρειαστεί -μόνο- να πάρουμε ένα μπουκαλάκι μελάνι αύριο.

Τασία: (Όλο χαρά, προς τον αδελφό της)…… Σ’ ευχαριστώ Αντρέα, σ’ ευχαριστώ πολύ!

Ευδοκία: (Ρίχνει μια ματιά στην κουζίνα και αναγγέλλει) Η τυρόπιτά μας είναι έτοιμη! Μπορούμε να περάσουμε στο τραπέζι….  Θα μας κάνετε την τιμή Monsieur  Dagklis!

Ανδρέας:  Να συνοδευτεί, προτείνω, με  γλυκό κόκκινο Ραψανιώτικο κρασί!

Μιχάλης: Πολύ ωραία!... Όμως, πριν κάτσω στο τραπέζι - για να είμαι ήσυχος - να στείλω ένα μήνυμα…. (Πηγαίνοντας προς το Laptop του)…  Επειδή αύριο δεν θα βρίσκομαι στο πόστο μου, πρέπει να συνεννοηθώ..... (Χειριζόμενος τον υπολογιστή του, στρέφεται προς την Τασία)……. Τασούλα, έχεις αντίρρηση να με συνοδεύσεις αύριο το πρωί σε μια μικρή  επίσκεψη στον Τύρναβο;…… Ευκαιρείς;

Τασούλα:  (Έκπληκτη)  Μαζί;…  Με πολύ χαρά!... Θα το κάνουμε σαν εκδρομή!

Μιχάλης:  Έτσι!…… (Χειριζόμενος τον υπολογιστή του, συνοφρυώνεται)…. Τι ακριβώς κάνει το μαγαζί σου, Τασία;

Τασούλα:  Είναι, βασικά, εργαστήριο επισκευής υπολογιστών…. Έχω και αναλώσιμα.

Μιχάλης: (Σκυμμένος στον υπολογιστή του ανήσυχος)…. Μμ., νομίζω ότι χρειάζομαι  τη βοήθειά σου…. Βλέπω στην οθόνη μου, κάτι ανησυχητικό.

Τασούλα:  Να του ρίξω μια ματιά;

Μιχάλης:  (Στρέφοντας την οθόνη προς το μέρος της) ….. Για δες αυτές τις ενδείξεις.

Τασούλα: Έχει ιό ο υπολογιστής σου, Μιχάλη! Πολύ επιθετικός. Μην πληκτρολογήσεις τίποτα, γιατί κινδυνεύεις να χάσεις το αρχείο σου….

Μιχάλης:  Δεν εκτελείται καμία εντολή……Πώς βγαίνω;  Τι κάνω;

Τασούλα: Μου επιτρέπεις; (Βλέπει την οθόνη, κάτι πληκτρολογεί)….. Πρέπει για λίγη ώρα να το επεξεργαστώ στο διπλανό δωμάτιο, όπου έχω το εργαστήριο μου.

Μιχάλης: Σου είμαι υπόχρεος!…. Σε βάζω σε κόπο, αλλά είναι για μένα απαραίτητο και επείγον…. Πρέπει αύριο πρωί να δω τις  θεραπείες που παρακολουθώ και να συνεννοηθώ με συνάδελφους μου για την απουσία μου…..

Τασούλα: Μην ανησυχείς! Θα διορθωθεί.... Υπολογίζω μέχρι εσείς να φάτε την τυρόπιτα σας….  Καθίστε στο τραπέζι, εμένα μη με περιμένετε, θέλω είκοσι περίπου λεπτά να εργαστώ. Φεύγει με τον υπολογιστή και στο τραπέζι κάθονται οι άλλοι  να φάνε την τυρόπιτα  και να πιούν το κρασί τους…..

Μιχάλης: (Τρώγοντας με φανερή ικανοποίηση)…. Συγχαρητήρια παιδιά για τη φανταστική τυρόπιτα!…. Είσαστε άξιοι διάδοχοι μιας μεγάλης  παράδοσης.

Ευδοκία: Τρεις γενιές φουρναραίοι!  Ξεκίνησε προπολεμικά από τον προπάππο Χρήστο και  πέρασε στον παππού Τάσο μέχρι το ’49.  Από το ’58 και δώθε η γιαγιά Ντίνα και  τα πεθερικά μου  τον κράτησαν μέχρι πρόσφατα…..

Μιχάλης:  (Πίνοντας μια γουλιά κρασί)  Εξαίσιο και το κρασί!.... Τελικά, πότε κλείσατε τον φούρνο σας στον Τύρναβο;

Ανδρέας: Το καλοκαίρι που μας πέρασε ο μπαμπάς μου είχε συμπληρώσει τα εξήντα του χρόνια και συνταξιοδοτήθηκε. Η μαμά μου κουρασμένη, είχε αποσυρθεί πριν.  Εγώ κι η Ευδοκία,  που  τελευταία  δουλεύαμε στο μαγαζί μαζί τους, κρίναμε ότι  δεν θα τα καταφέρναμε να το κρατήσουμε μόνοι μας, μετά απ’ αυτούς.

Ευδοκία:  Έτσι δεν υπήρξε διαδοχή. Στο φουρνάρικο πέρσι βάλαμε λουκέτο.

Μιχάλης:  Κρίμα.... Ο κύριος Χρήστος δεν ήταν μεγάλος στην ηλικία των εξήντα…. Εσείς μια χαρά παιδιά,  γιατί να πάτε σε εξαρτημένη εργασία, ενώ είχατε   μια στρωμένη δική σας επιχείρηση….

Ανδρέας: Όλα τα πράγματα  έχουν ακμή και παρακμή! Τώρα, το μαγαζάκι μας δεν θεωρείτο επιχείρηση, με τη σημερινή έννοια του όρου. Ένα ξυλόφουρνο είχαμε, και πουλούσαμε το ψωμί φθηνά, λόγω της διατίμησης. Είχαμε τελείως ξεπεραστεί από την τεχνολογία…… Στη δουλειά αυτή κερδίζεις από τη ζαχαροπλαστική.  Οι πελάτες μας  με λίγες δραχμές, ένα-δυο ευρώ τώρα, έπαιρναν ολόκληρο καρβέλι φρέσκο μυρωδάτο ψωμί. Κατόπιν οι ίδιοι πήγαιναν σε ζαχαροπλαστεία και πλήρωναν δεκαπλάσια για, επιτρέψτε μου να το πω, αμφίβολης ποιότητας και φρεσκάδας τούρτες ή άλλα γλυκά….. Εμείς κερδίζαμε πέντε έως επτά τοις εκατό με μικρό τζίρο και οι ζαχαροπλάστες τριάντα και πενήντα τοις εκατό με δεκαπλάσιο τζίρο….. Δυστυχώς εμείς δεν ξέραμε, δεν περάσαμε σε παρασκευή γλυκών και άλλων παρασκευασμάτων……

Μιχάλης:  Είχατε τη φημισμένη σας τυρόπιτα!

Ανδρέας: Σωστά, την τυρόπιτα ταψιού... Ξέρεις, έχουν αλλάξει και οι διατροφικές μας συνήθειες. Σήμερα το ελληνικό ζυμωτό ψωμί και η χωριάτικη τυρόπιτά μας, (σκάει πονηρό χαμόγελο) της οποίας κάποτε κι εσύ υπήρξες  θιασώτης, λόγω της Αναστασίας βέβαια, έχουν πάρει την άγουσα προς το μουσείο των παραδοσιακών μας εδεσμάτων. Σε λίγο θα τα ανασύρουμε από παλιές συνταγές  γιαγιάδων… Σήμερα κυριαρχεί η “nouvelle pâtisserie”.

Μιχάλης:  Το ’88–’89 πουλούσατε την τυρόπιτά σας προς 40 δραχμές……

Ευδοκία: Το θυμάσαι!  Οι άλλοι πωλούσαν 50 και 60 δραχμές μικρότερη - κατώτερη!

Μιχάλης: Έδινα καθημερινά ένα 50δραχμο και η Τασία διάλεγε για μένα το πιο σπέσιαλ κομμάτι. Έπαιρνα και ρέστα ένα δεκάρικο!….. Θα σας το πω τώρα, που δεν μας ακούει: Το 10δραχμο,  ήταν κάπως “φετίχ” για εμένα. Δεν έδινα ακριβώς το ποσόν, για  να πάρω κάτι απ’ αυτήν, ως ενθύμιο!  Στο σπίτι μου  τα δεκάρικα αυτά τα έριχνα σε  κουμπαρά..... 

Ανδρέας: Και άλλα  παιδιά  ήταν “τσιμπημένα” με την Τασία μας!  Μερικοί επεδίωκαν τη φιλία μου, για να βρίσκονται στον περίγυρο της! 

Μιχάλης: Εγώ είχα βρει σαν “κόλπο” την τυρόπιτα!  Πάντως η Τασία ήταν αξιαγάπητη, όχι μόνον για την ομορφιά, αλλά και για τον χαρακτήρα και το ήθος της…… Εγώ είχα γοητευθεί και από το πνεύμα και το λεπτό της χιούμορ.... Κάθε μέρα σχεδίαζα στο νου μου τι θα της έλεγα, όταν θα την συναντούσα! Ετοιμόλογη πάντα μου ανταπαντούσε, με πρωτοτυπία, εξυπνάδα και χάρη...  Γι’ αυτό, με βλέπατε κι ερχόμουν στο μαγαζί σας κι ας μου έριχνε η γιαγιά σας, η κυρά Ντίνα, ….. “φαρμακερές”  ματιές!  

Ευδοκία:  Για να μην παραπαίρνεις θάρρος με την Τασία, σε “κάρφωνε” η γιαγιά!....  Το ίδιο στην αρχή  έκανε και σε ‘μένα για τον Αντρέα.

Ανδρέας: Η παρουσία σου στο μαγαζί μας Μιχάλη… νομίζω την αναστάτωνε! Ίσως κάτι διαισθανόταν, αδιόρατο, σαν ψυχανέμισμα.....  Όμως ολοφάνερα  σε συμπαθούσε…. μ’ ένα τρόπο ιδιαίτερο. Αυτή ξέρει….. 

Μιχάλης: Τι κάνει η γιαγιά - Ντίνα;

Ανδρέας: Πολύ καλά για τα 80 χρόνια της. Της αρέσει να ζει συνέχεια στο χωριό, πάνω στα βουνά. Μέχρι που γέρασε , εργαζόταν στο φουρνάρικο και  όπως  θυμάσαι ήταν το   κουμάντο, η  ψυχή του.

Μιχάλης:  Βέβαια!

Ανδρέας: Ο κόσμος παλαιότερα μας ήξερε σαν το “φουρνάρικο  της  κυρά – Ντίνας”!  Ο πατέρας κι’ η μητέρα μου εργάζονταν στην σκιά της.  

Ευδοκία: Αυθεντία!  Το αλεύρι το διάλεγε μόνη της από τα πρατήρια πωλήσεων των καλύτερων μύλων της Θεσσαλίας, αφού τους ανακάτευε όλα τα τσουβάλια για να πάρει ότι ήθελε και όπως το ήθελε. Γνώριζε με την αφή, την οσμή και την γεύση, την ποιότητα κάθε παρτίδας και μπορούσε, πρακτικά, αλλά χωρίς λάθος, να συμπεράνει για το είδος των εδαφών και το υψόμετρο του σιτοβολώνα…..

Ανδρέας: Τα ξύλα που έκαιγαν στον φούρνο, είχαν τη σύνθεση που όριζε αυτή. Τόσα πουρνάρια, τόσοι κέδροι, τόσα έλατα, πεύκα, κ.λπ.  Θερμοκρασία, χρόνος, όλα με ακρίβεια. 

Ευδοκία:  Όσο για το τυρί στις τυρόπιτες, αυτό ερχόταν κατ’ ευθείαν από το χωριό, φτιαγμένο από ολόπαχο γάλα προβάτων και κατσικιών, που έβοσκαν σε ορεινά χορτολίβαδα.

Ανδρέας: Την αναλογία του γάλακτος ήξερε μόνο αυτή….

Ευδοκία:  Ταλέντο!

Ανδρέας: Πολλές φορές, παρ’ όλα αυτά, αν το ψωμί που έβγαζε  δεν ήταν της αρεσκείας της, όλη τη φουρνιά την έριχνε στα γουρούνια και τις κότες, παρά τις διαμαρτυρίες των γονιών μου. Αμάν μητέρα!

Μιχάλης:  Εκπληκτικά προσόντα για….. “Quality control Manager”! Πώς λοιπόν  να μην έχετε  φήμη σ’ όλη την περιοχή.

Ευδοκία: Τέτοιο φουρνάρικο δεν θα ξαναϋπάρξει! Ο μακαρίτης αδικοχαμένος παππούς - Τάσος  (Στρέφει το βλέμμα της  προς την φωτογραφία του στον τοίχο)  πέθανε νωρίς, έτσι  η νεότερη ιστορία του ξεκινά το  ‘58,  χρονιά που  η  γιαγιά - Ντίνα επιστρέφει από την εξορία και ο πεθερός μου  αποφοιτά από το σχολείο, της “Βασίλισσας’ λεγόμενο, στη Βέροια….. Το 1966  παντρεύτηκε την πεθερά μου και την έβαλε στη δουλειά, παρόλο που αυτή, απόφοιτη γυμνασίου, ήθελε να συνεχίσει σε  Πανεπιστήμιο και να ζήσει στην Θεσσαλονίκη.... Ο έρωτάς της όμως για τον Χρήστο, της  άλλαξε τα σχέδια.

Μιχάλης:  Έτσι συμβαίνει με τον έρωτα!  Αλλάζει τα σχέδια της ζωής των ανθρώπων!

Ανδρέας: Όσον αφορά αυτό που είπες για τα εξήντα  χρόνια, που πατέρας μου ήταν όταν συνταξιοδοτήθηκε, λάβε υπ’ όψη σου ότι  δούλευε από 15 χρονών κανονικότατα.  Στα εξήντα του, είχε συμπληρώσει  45 χρόνια δουλειάς!

Ευδοκία: Και τι δουλειά! Ξεκίναγαν στις δύο μετά τα μεσάνυχτα. Όταν οι φυσιολογικοί άνθρωποι ξυπνούσαν το πρωί, αυτοί είχανε μεσημέρι, το δε κανονικό μεσημέρι, γι’ αυτούς ήταν βράδυ…. Κυριακές, Χριστούγεννα, Πάσχα, που όλοι ξεκουράζονται και διασκεδάζουν, αυτοί τότε ειδικά, “πεθαίνανε” στην κούραση, διότι είχανε και τα ψησίματα!  Ατέλειωτες ώρες ορθοστασία και ο πεθερός μου με το φανελάκι ιδρωμένος μπροστά στη μπούκα του φούρνου, χειμώνα-καλοκαίρι.

Ανδρέας: Γι’ αυτό εμείς, η νεότερη γενιά, δεν αντέξαμε στις συνθήκες αυτές και αφήσαμε το μαγαζί… Απάνθρωποι όροι εργασίας για ελάχιστες απολαβές. 

Μιχάλης:  Έτσι είναι που τα λέτε, για τους ανθρώπους της συντεχνίας των αρτοποιών….. Ο πατέρας σου βέβαια ήταν άλλων  αντοχών άνθρωπος, αφού δοκιμάστηκε από παιδί στην σκληρή δουλειά, χωρίς  πατέρα,  μητέρα κλπ.…..   (Μετά από μικρή σιωπή)    Έχω ακούσει για την άδικη εκτέλεση του παππού σου, Ανδρέα, μόνον και μόνον επειδή κάποιοι αντάρτες πριν σκοτωθούν κι οι ίδιοι, πρόλαβαν να σκοτώσουν έναν χωροφύλακα στην αψιμαχία που δημιουργήθηκε….

Ανδρέας: Πώς είπες ότι έγινε; Έτσι έλεγε το επίσημο κατηγορητήριο…. Και ένα σωρό άλλες  ανακρίβειες.  Πολύ  διαφορετική όμως είναι η “αλήθεια”….. όπως εμείς τουλάχιστον την ξέρουμε.

Μιχάλης:  Δεν έγινε έτσι;…. Και ποια είναι η “δικιά σας αλήθεια” Αντρέα;…..  Αν βέβαια η συζήτηση  δεν σας  στενοχωρεί  και μέχρι να ‘ρθει η Τασούλα….. που πολύ με στενοχωρεί που  παιδεύεται με το κομπιούτερ μου.

Ανδρέας: Το θέμα του παππού μου είναι μεγάλο. Η ιστορία του έχει δημοσιευτεί και σε τοπικές εφημερίδες και σε βιβλία αναμνήσεων διαφόρων συμπολιτών μας…. Δεν αλλάζει όμως κάτι Μιχάλη. Δεν θα ξανάρθει στη ζωή όσες φορές και να…...

Μιχάλης: (Με πολύ ενδιαφέρον)… Θα ήθελα να μου πείτε όσα ξέρετε…. Αντρέα; Ευδοκία;

Ευδοκία: (Βαθιά ανάσα)……. Ένα μοιραίο βράδυ, Φλεβάρης του ’49, τρεις αντάρτες περαστικοί από το χωριό μας που είδαν φως στο  φουρνάρικο μας, μπήκαν μέσα να ζεσταθούν και να ξαποστάσουν, πριν συνεχίσουν για το βουνό την πορεία τους. Ο  Τάσος και η γυναίκα του Κωνσταντίνα, ζύμωναν τις λίγες οκάδες αλεύρι που τους βρίσκονταν…..

Με προθυμία, τους επέτρεψαν να ζεστάνουν στην φωτιά τα κουρέλια που φορούσαν και τα λιπόσαρκα κορμιά τους που τουρτούριζαν,  ενώ  προσφέρθηκαν να φτιάξουν στα παιδιά, διότι αμούστακα παιδιά ήταν οι αντάρτες, που πείναγαν, και μια τυρόπιτα….. όταν ένα τσούρμο στρατο-χωροφύλακες  εισβάλανε ξαφνικά στο μαγαζί και  τους  πυροβόλησαν, πριν αυτοί προλάβουν ν’ αντιδράσουν!

Μιχάλης: (Σιγά, μονολογώντας)  Tarte  fatal!.... Όποιος την τρώει, πεθαίνει! Το ίδιο  θα  συμβεί και μ’ εμένα απόψε….

Ευδοκία:  Είπες τίποτα  Μιχάλη;

Μιχάλης:  Όχι ... Όχι ... Σκέπτομαι, τι τραγωδία!

Ανδρέας: Στο επεισόδιο φονεύθηκε - εκτός από τους τρεις αντάρτες - κι ένας  χωροφύλακας. Ο  Τάσος και η Κωνσταντίνα συνελήφθησαν. Σε λίγες εβδομάδες δικάστηκαν και καταδικάστηκαν βαριά από το Στρατοδικείο Λάρισας.

Ευδοκία: Παρωδία δίκης Μιχάλη! Δεν απαριθμούνται οι ψευδείς  καταγγελίες που τους απαγγέλθηκαν. Ακόμα ότι το φουρνάρικο συστηματικά τροφοδοτούσε λόχους ανταρτών, ανύπαρκτων  στην περιοχή, όταν αποδεδειγμένα οι μικρές αγορές του δεν έφταναν να ικανοποιήσουν τη ζήτηση των  πελατών του…. 

Ανδρέας: Αλλά το πιο μεγάλο “λάθος”, το οποίον  παραπλάνησε (;) τους στρατοδίκες, ήταν ότι  ο θάνατος του  χωροφύλακα προκλήθηκε κατά την ανταλλαγή πυρών με τους αντάρτες.

Μιχάλης:  Δηλαδή, πως αλλιώς μπορεί να έγινε;… Δεν τον σκότωσαν αυτοί;

Ανδρέας:  Λεπτά μετά τον αδικαιολόγητο  -αφού δεν υπήρξε αντίσταση- τουφεκισμό “εν ψυχρώ”  των τριών νεαρών ανταρτών, κάποιου χωροφύλακα του ‘ρθε να κάνει εμετό από τη ναυτία, το σοκ της αιματοχυσίας, κι έφυγε τρέχοντας πίσω από θάμνους, έξω από το φουρνάρικο….. Συνάδελφος του, που δεν τον αντιλήφθηκε, αλλά νόμισε ότι πίσω από τους θάμνους κρυβόταν κι άλλος αντάρτης,  πυροβόλησε στα τυφλά προς τον θάμνο και τον άφησε στον τόπο.

Μιχάλης:  Έτσι έγινε;…… Φοβερό!

Ανδρέας: Οι λίγοι χωροφύλακες, συνεννοήθηκαν μεταξύ τους, να τον παρουσιάσουν ως θύμα αντάρτικων βολών για να μην έχει συνέπειες ο θύτης συνάδελφος τους.

Ευδοκία: Τη φοβερή αυτή αλήθεια, εμείς τη μάθαμε αργότερα, το 1979, από κάποιον χωροφύλακα που πριν πεθάνει από ανίατη αρρώστια ήρθε και μας την ομολόγησε, για να μην την πάρει μαζί του στον τάφο…. Πλήρως μας την επιβεβαίωσε μετά και άλλος.

Μιχάλης:  Υποθέτω, αν οι στρατοδίκες γνώριζαν τον τρόπο που σκοτώθηκε ο χωροφύλακας, δεν θα καταδίκαζαν σε θάνατο τους δικούς σας.

Ανδρέας:  Δεν ξέρω! Εδώ δεν τους αναγνωρίστηκε κανένα ελαφρυντικό…… 

Τασούλα:  (Φωνάζει από το άλλο δωμάτιο)…  Με παιδεύει, αλλά σε 5-6 λεπτά τελειώνω!

Μιχάλης: (Τις φωνάζει) Τασούλα, σε περιμένουμε!...  (Προς τους άλλους)  Μία ερώτηση ακόμη: Με ποιο τρόπο έγιναν αντιληπτοί οι αντάρτες στο χωριό, μεταμεσονύχτια και καταχείμωνο; Τους επισήμανε περίπολος χωροφυλάκων;

Ανδρέας:  Μα δεν προβλεπόντουσαν περιπολίες!  Άχρηστες κι’ επικίνδυνες για τη ζωή των ανδρών, εντελώς απροστάτευτων σε ενέδρα στους σκοτεινούς δρόμους, όπως και ο καθένας μπορεί να το αντιληφθεί. Οι χωροφύλακες  ταμπουρώνονταν κάθε νύχτα στο  κτίριο τους….. Γι’ αυτό οι αντάρτες, ήσυχοι, χτύπησαν την πόρτα του φουρνάρικου του παππού μου, γνωστού σε όλους για τα δημοκρατικά του φρονήματα, στη κατοχή ενεργού μέλους της εθνικής αντίστασης, συμπαθούντα το Δημοκρατικό στρατό, αλλά αμέτοχου στον εμφύλιο…… Στην πόλη τέτοια ώρα όλοι οι άλλοι  κοιμούνταν  στα  σπίτια τους.

Ευδοκία: Εκ των πραγμάτων, βέβαια, κάποιος ή κάποιοι που έτυχε, για κακή σύμπτωση, να  βρίσκονταν ξύπνιοι ‘κείνη την ώρα, τους αντιλήφθηκαν κι ειδοποίησαν τη φρουρά.

Μιχάλης:  (Διστακτικά)  Μάθατε ποτέ ποιος ήταν αυτός ή αυτοί;

Ευδοκία:  Τι τα θέλεις τώρα αυτά μετά από μισό αιώνα Μιχάλη;….. Αν τότε ήταν μεγάλοι, τώρα δεν θα ζουν. Εάν, ήταν μικροί, λόγω της ηλικίας τους, δεν μπορείς να τους καταλογίσεις ευθύνη…… Ας τους κρίνει ο Θεός, με την επιείκεια που ταιριάζει στην Αγαθότητά Του!

Ανδρέας: Για να είμαστε ειλικρινείς ...ονόματα πιθανών καταδοτών μας αναφέρθηκαν….. (Κοιτάει προς τον Μιχάλη, κι αυτός παγώνει)........ Όμως εμείς, η οικογένεια μας, αποφασίσαμε να μην δώσουμε πίστη και αποφύγαμε από την πρώτη στιγμή συζητήσεις, για να μην υπάρξει τυχόν συνέχεια με βεντέτες και άλλα τέτοια…… Ο παππούς, η γιαγιά  μου, είχαν αδέλφια, γονείς, συγγενείς, φίλους, συντρόφους που ζητούσαν δικαιοσύνη! Όλοι αυτοί αισθάνθηκαν βαθύ πόνο και προσβολή κι αυτό μπορούσε να θολώσει το μυαλό τους και να οδηγηθούμε, ανεξέλεγκτα ίσως, σε μεγάλο κύκλο αίματος….

Ευδοκία:… Αφού και η επίσημη δικαιοσύνη, όπως και η άλλη πλευρά στα νεώτερα χρόνια αναγνωρίζει, ήταν προκατειλημμένη σε βάρος μας! 

Ανδρέας:  Από μέρους μας κρίναμε, ότι δεν θα ήταν σωστό, κάθε άνθρωπο που εκείνη τη βραδιά ξενύχτισε για διάφορους λόγους,…….. για να  διαβάσει, φέρ’ ειπείν, αν ήταν μαθητής Γυμνασίου,…… να τον θεωρήσουμε ύποπτο ή υπεύθυνο για τα  αιματηρά γεγονότα που επακολούθησαν….. Σκουπίζει  τον ιδρώτα του…. Κατόπιν δηλώνει κατηγορηματικά:  Αν ο Τάσος μπορούσε να ξανάρθει στη ζωή με το να βρίσκαμε τους καταδότες, να είσαι βέβαιος Μιχάλη,  ότι από την πρώτη ημέρα θα το είχαμε κάνει και μάλιστα πολύ εύκολα!  Κόκαλο ο Μιχάλης!

Μιχάλης: (Διστακτικά) Μα αν οι αντάρτες με όπλα και χειροβομβίδες προξενούσαν θανάτους και καταστροφές, δεν θα έπρεπε να τους αντιμετωπίσει ο Εθνικός Στρατός; Μπορούσαν  να  δρουν ανενόχλητοι;

Ανδρέας: Θεωρητικά έχεις δίκιο! Εντάξει, πόλεμο είχαμε….. συμμοριτοπόλεμο μας τον έλεγαν τότε…. όμως, για όποιον θέλει να ξέρει ….

Ευδοκία: …. Ποιον ενδιαφέρουν  πια αυτά  Αντρέα μου!.... Κανένα! 

Ανδρέας:…. οι αντάρτες στην περιοχή μας τη χρονιά εκείνη, δεν ήταν παρά  μία ολιγομελής ομάδα 10-20 το πολύ ατόμων. Πολίτες άγρια κυνηγημένοι, από διώξεις λόγω φρονημάτων ή και ποινικών αδικημάτων. Πεινασμένοι και ρακένδυτοι. Αγρίμια στα βουνά. Κοιμόντουσαν σε σπηλιές…. Διαβιούσαν σε θερμοκρασίες μέχρι και 10 υπό το μηδέν…... Που και που κατέβαιναν σε κάνα χωριό,  να βρουν κάτι να φάνε, να δουν δικούς τους. Όσο για τα όπλα τους, εδώ το πράγμα είναι για γέλια και για κλάματα!  Ένα όπλο - γκρα -  της κακιάς ώρας είχαν που δεν σκότωνε λαγό στα δέκα  μέτρα και λίγα φυσίγγια καθ’ ένας τους….. Και κάνα μαχαίρι από το σπίτι ή τις στάνες τους...…Αυτή ήταν η “φοβερή”  αντάρτικη ομάδα που δρούσε.  Έτσι είχε καταντήσει το ‘49 στα μέρη  μας.

Μιχάλης: (Μετά από μικρή σιωπή)  Όσα άκουσα σήμερα από ‘σας παιδιά….. μ’ αφήνουν άναυδο!

Ανδρέας:  Θα ‘θελα να αναφερθώ στην τελευταία πράξη της τραγωδίας του ήρωα παππού μου, γιατί είναι πολύ συγκινητική….

Ευδοκία:…. και μετά ας κλείσουμε τη συζήτηση γι’ αυτά!....  Σίγουρα έχουμε κάνει κατάχρηση του χρόνου και της υπομονής του φίλου μας.....

Μιχάλης:  Παρακαλώ, τι λέτε!  Εγώ πρέπει ν’ απολογηθώ που οι ερωτήσεις  μου σας έφεραν στη μνήμη μαύρα γεγονότα….. Για πείτε μου λοιπόν…..

Ανδρέας:  Η τελευταία πράξη του δράματος είναι η ακόλουθη: Μια ώρα πριν την εκτέλεση, μπαίνει  στο κελί του ο διοικητής του αποσπάσματος, τον αγκαλιάζει και του λέει:  “Τάσο, σε εκλιπαρώ, για όνομα του Θεού, της γυναίκας σου, του γιού σου, των γονιών σου, υπόγραψε αυτό το… το …..κ…/λόχαρτο και αμέσως θα φύγεις από δω, χωρίς να εκτελεστεί η ποινή σου. Σε λίγους μήνες ο πόλεμος  τελειώνει. Οι τελευταίοι αντάρτες στο Γράμμο ετοιμάζονται να περάσουν προς βορρά τα σύνορα. Μετά θα είσαι  λεύτερος με την οικογένεια σου…. Βάλε μας μια κ../υπογραφή”.

Ευδοκία: Πέθανε με το κεφάλι ψηλά! Υπερασπίστηκε, με αντάλλαγμα τη ζωή του, την αξιοπρέπειά του! Για ένα πείσμα δεν υπέγραψε ένα χαρτί, που πιθανόν να το υπέγραφε κάτω από άλλες συνθήκες ενσυνείδητα!  Αν για μια πράξη ανθρωπισμού, δεν είχε κατηγορηθεί σαν προδότης.

Ανδρέας: Όλοι οι συμπολίτες, ανεξάρτητα από την ιδεολογική τους τοποθέτηση -πλην ολίγων φανατικών- μας  συμπαραστάθηκαν, πρέπει να πω.

Ευδοκία:  Στο πρώτο μετά τη μεταπολίτευση του ‘74 μνημόσυνο, που τελέσαμε ανοιχτά πια και όχι σε οικογενειακό κύκλο, μας συλλυπήθηκαν εκατοντάδες άνθρωποι. Βουνό οι ανθοδέσμες και τα γαρύφαλλα πάνω στο μνήμα του!  Ηλικιωμένοι και νέοι -οι περισσότεροι άγνωστοι μας-  φιλούσαν την  Κωνσταντίνα στα χέρια….. Στο άκουσμα του ονόματος: “Αναστάσιος”, πλήθος μέσα και έξω από την εκκλησία φώναξε: “Αθάνατος” και ξέσπασε σε παρατεταμένα χειροκροτήματα.  

Ανδρέας: Τα η γιαγιά  με τον πατέρα μου  μετά την επανένωση τους, όλοι έστερξαν να  βοηθήσουν να στήσουν ξανά το φουρνάρικο, που 10 χρόνια ήταν σβηστό….. Ήρθαν μέρες προόδου και ευτυχίας…...  Προσπαθούν ν’ αποφορτίσουν το κλίμα….

Ευδοκία:  Ένα μόνο μικρό επεισόδιο, στις πρώτες ημέρες της δικτατορίας του ’67, που η κυρά-Ντίνα αντιμετώπισε θαρραλέα και που το θυμήθηκα, όταν προ ολίγου αναφερθήκαμε στους περιστασιακούς καταδότες του ’49…… Σχετίζεται με ένα “επάγγελμα” που άνθισε στα μεταπολεμικά χρόνια, μέχρι βέβαια τη μεταπολίτευση του ‘74.

Μιχάλης:  Ποιο εννοείς;

Ευδοκία: “Πληροφοριοδότης της Ασφάλειας”! Σχεδόν θεσμός, σ’ όλες τις πόλεις. Επάγγελμα κανονικό, αμειβόμενο και με χρήμα και με άλλες αντιπαροχές. Μερικής αλλά και ολικής απασχόλησης.

Ανδρέας: Βαρύ και ανθυγιεινό  (Μειδιούν πικρά)….  Ωστόσο, ας μην πούμε άλλα!

Μιχάλης:  Πείτε μου και γι’ αυτό…… και τελειώσαμε γι’ απόψε.

Ανδρέας:  Να! Κάλεσε ο διοικητής ασφαλείας την γιαγιά μου και τον πατέρα μου, να περάσουν από το τμήμα  “δι’ υπόθεσιν τους”…..

Μιχάλης:……Λες και θα  τους ήθελε για υποθέσεις άλλων!

Ανδρέας:  Έλα ντε!  Άρχισε να τους λέει να είναι ήσυχοι, νομιμόφρονες και άλλες τέτοιες αηδίες και τέλος έρχεται στο ψητό:…. “Θα εκτιμούσε - κι αυτό θα συντελούσε ο βαρύς φάκελος μας στην ασφάλεια να πάει στο χρονοντούλαπο - αν τον ενημέρωναν τακτικά, μυστικά, για συζητήσεις και σχόλια πελατών στο μαγαζί μας, σχετικά με την πολιτική κατάσταση και ειδικά ποιοι και γιατί εκφράζονται άσχημα για τα πολιτικά πράγματα και το καθεστώς...”

Μιχάλης:  Τι  θράσος!

Ευδοκία:  Η κυρά Ντίνα “άστραψε και βρόντηξε”…… Ως εδώ, τους είπε!  Mε βρόντο έκλεισαν πίσω τους την πόρτα.

Μιχάλης:  Είχαν τίποτα συνέπειες;

Ανδρέας: Μπα! Ούτε ξαναείδανε κανέναν από δαύτους!  Ο φόβος  των ανθρώπων  αποθρασύνει τους κακούς….. Μία σθεναρή αντιμετώπιση, τους καθηλώνει.

Ευδοκία:  Τέλος μ’ αυτά!.... Ας πούμε και καμιά ευχάριστη κουβέντα…. Μαύρισε η ψυχή μας μ’ αυτές τις συζητήσεις….

Ανδρέας: Σύμφωνοι!  Γιατί ζήσαμε και πολλά χρόνια με υγεία, χαρά, δημιουργία…... μέχρι το ΄89 που…. Αίφνης διακόπτει την ομιλία του.

Μιχάλης:  Το ατύχημα της Τασίας!

Ευδοκία:  Δεν  φεύγει από τη σκέψη μας!  Όμως  η αδελφούλα μας ζει και  σ’ όλους δίνει χαρά..... Μόνον αυτή δεν παίρνει...   Στο σημείο αυτό, μπαίνει μέσα η Τασούλα….

Τασούλα: Μιχάλη, έτοιμος ο υπολογιστής σου! Σήμερα κάποια φορά, δεν ανοίχτηκε σωστά και μολύνθηκε από ιό.

Μιχάλης:  (Κουνάει το κεφάλι του, μονολογεί σιγά:) Κατάλαβα!..... Η πολιτικός μηχανικός στο τρένο!.... Μόλυνε τον υπολογιστή, μαγάρισε ηθικά την οικογένεια μας, αφάνισε και τα τελευταία λεφτά του πατέρα μου....... Ευτυχώς που δεν είχε χρόνο να περάσει και από το σπίτι μας το απόγευμα, αλλιώς τώρα θα είμασταν και  άστεγοι,  θα μας είχε ξεσπιτώσει, για να το κατεδαφίσει ως ετοιμόρροπο 10-11 χρόνων σπίτι!....... Dame  exterminateur, vraiment!

Τασούλα: Καθάρισα τον ιό! Έλεγξα τα προγράμματα και τα αρχεία. Όλα εντάξει! Εγκατέστησα καινούργιο πρόγραμμα antivirus και επ’ ευκαιρία έκανα μερικές αναβαθμίσεις και βελτιώσεις!  Ρύθμισα ικανοποιητικά και το πρόβλημα υπερθέρμανσης που σου παρουσιαζόταν.

Μιχάλης: Δεν βρίσκω λόγια να σ’ ευχαριστήσω, Τασία! Μεγάλη ζημιά θα πάθαινα εάν δεν επενέβαινες… Μας έλειψες πολύ απόψε, αλλά με τ’ αδέλφια  σου είχαμε συζήτηση, που θα την χαρακτήριζα, κυριολεκτικά, συγκλονιστική!

Τασούλα:  Μιχάλη, αναπόφευκτα,  χωρίς να το θέλω,  είδα στην σημερινή αλληλογραφία σου και κάτι  που με ξάφνιασε, αφού είναι φανερό ότι αφορά εμάς…… Άθελά μου έγινα αδιάκριτη,…. αλλά εάν ισχύει αυτό, μπορώ να σου ευχηθώ….. καλορίζικο το νέο σου σπίτι στον Τύρναβο;

Ευδοκία: (Κατάλαβε περί τίνος πρόκειται!) Το απόγευμα προ ολίγου, από το μεσιτικό γραφείο μας ειδοποίησαν ότι βρέθηκε αγοραστής, μάλιστα κατέβαλε και προκαταβολή πριν δει το ακίνητο, ελέγξει τίτλους και κάνει τα συμβόλαια!  Φάνηκε, μας είπαν, πολύ αποφασιστικός, γενναιόδωρος και ήθελε να κρατήσει ανωνυμία….. Σαν (Κομπιάζει συγκινημένη)..… αποχαιρετιστήριο για το σπίτι, φτιάξαμε την τυρόπιττα, που φάγαμε στο τραπέζι εδώ!

Μιχάλης:  (Συνεσταλμένος) Ναι….. Εγώ είμαι ο μυστηριώδης αγοραστής του σπιτιού σας!  Θα σας το έλεγα ασφαλώς. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να μείνει κρυφό… Δεν πρόλαβα να αναφερθώ σ’ αυτό, λόγω  των άλλων συζητήσεων.

Τασούλα: Αγαπάμε πάρα πολύ το πατρικό μας σπίτι… Όλες οι αναμνήσεις της ζωής μας συνδέονται με αυτό. Όμως δεν … (κομπιάζει συγκινημένη) … δεν... δεν μπορούμε  να το κρατήσουμε άλλο δικό μας….  Έχουμε φύγει από το μέρος,  ζούμε αλλού…..  Να το χαρείς και να το αγαπήσεις Μιχάλη,  όπως κι’ εμείς το λατρέψαμε…   Ξεσπά σε κλάμα! 

Ευδοκία: Για να είμαι ειλικρινής Μιχάλη, έχω μία απορία. Εσύ έχεις πλέον πολιτογραφηθεί Γάλλος, αλλά και στην Λάρισα έχετε ένα πολύ ωραίο σπίτι… Τι, αλήθεια, νομίζεις ότι σου προσφέρει η αγορά, αυτή που έκανες σήμερα;

Μιχάλης:  Μμ.…. Από ρομαντισμό, πες ότι την έκανα.... Μα, αν δεν γίνομαι αδιάκριτος (Στρέφεται προς την Τασούλα)…. Τασούλα  καλή μου, πες μου στ’ αλήθεια, γιατί εσείς πουλήσατε το σπίτι σας;…  Που θα διαθέσετε τα χρήματα;

Ανδρέας: Μιχάλη: Οι γιατροί της ελπίζουν ότι μια σειρά χειρουργικών επεμβάσεων, θα βελτιώσουν κατά πολύ, την τωρινή  στάσιμη κατάστασή!  Αυτό θα απαιτήσει μεγάλη δαπάνη, πολύμηνη παραμονή στο εξωτερικό, φυσιοθεραπείες και αποχή από τη δουλειά της για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τέτοιο κόστος, ασφαλιστικός οργανισμός δεν μπορεί να καλύψει. Έχουμε  συναισθηματικούς λόγους, όπως καταλαβαίνεις, είμαστε δεμένοι μ’ αυτό το σπίτι, η βελτίωση της υγείας της Τασούλας όμως προέχει.…. Γι’ αυτό βρισκόμαστε σε ανάγκη.

Μιχάλης: Τασούλα, δεν καλύπτεσαι από ασφάλεια ζωής, κάποιο ταμείο υγείας.....

Τασία: Και βέβαια έχω πολύ καλό ταμείο υγείας!

Ευδοκία: Άκουσε Μιχάλη σε παρακαλώ και πες μας ειλικρινά, αν αυτό δεν λέγεται βλακεία πρώτου μεγέθους!   Δεν θέλει με κανένα τρόπο η Αναστασία να χρηματοδοτηθεί η θεραπεία της από το ταμείο της, για να μην... “άκουσον, άκουσον”!  επιβαρυνθούν οι συνάδελφοι της με δαπάνες που οφείλονται σε δική της αποκλειστική υπαιτιότητα, που μάλιστα ανάγεται σε εποχή πριν την ένταξή της στο ταμείο!

Μιχάλης:  Αυτό κι αν μ’ αφήνει άφωνο!... Είναι βέβαια προς τιμήν της, ακόμα και αν ήταν απλά στο επίπεδο σκέψης ή πρόθεσης. Μα από την άλλη πλευρά όλες οι ασθένειες και τα ατυχήματα κάπως έτσι δεν επέρχονται στους ανθρώπους; …..Τι ξεχωριστό έχει η δική σου περίπτωση Αναστασία;

Τασία: Λυπάμαι πολύ για αυτό που μου συνέβη! (Σιγοκλαίει)….. Πίκρανα, απογοήτευσα τόσους ανθρώπους που μ’ αγαπούσαν και με καμάρωναν και πρώτα απ’ όλους τους γονείς και τ’ αδέλφια μου και ... Σταματά να μιλά.

Μιχάλης: Και;

Τασία: Καλύτερα να μην είχα ζήσει!

Ευδοκία: Για όνομα του Θεού Τασία! Ούτε να το ξανασκεφθείς! Ξέρεις πόσο σ’ αγαπάμε και δεν θα κουραστούμε ποτέ ...

Τασία: Δεν ήθελα να πω τέτοιο πράγμα, δεν το εννοούσα! (Αλλάζει προς το ευχάριστο τη διάθεσή της, σκουπίζοντας τα δάκρυα της)….  Μια ζάλη, μια απροσεξία ήταν τότε. Τίποτ’  άλλο!..... Τώρα  έχει περάσει!     

Ανδρέας:  Οι γιατροί ελπίζουν σε σημαντική βελτίωση και μάλιστα οι πιο αισιόδοξοι απ’ αυτούς, ότι η  Τασία  θα ξανα-περπατήσει, με την υποστήριξη μόνον μίας βακτηρίας.

Μιχάλης: Πολύ χαίρομαι που τ’ ακούω!…. Αύριο παρακαλώ Τασία να μου επιτρέψεις  να ενημερωθώ και να επικοινωνήσω με τους γιατρούς σου, γιατί κρίνω ότι και το δικό μου νοσοκομείο στο Παρίσι  είναι κατάλληλο για τις επεμβάσεις που θα σου γίνουν... Όπως και για τον μπαμπά μου, θα το φροντίσω κι αυτό, ευθύς μόλις επιστρέψω στην δουλειά μου….

Ανδρέας: Μιχάλη, η πίκρα μας για την πώληση του σπιτιού μας δεν κρύβεται, όμως οφείλουμε να σ’ ευχαριστήσουμε για το ενδιαφέρον που δείχνεις για την υγεία της Τασίας μας….

Ευδοκία:…. και για την γενναιοδωρία σου! Σχεδόν άγνωστους, ξεχασμένους τόσα χρόνια και να μας συναντήσεις με πρωτοβουλία σου και να μας διευκολύνεις με την αγορά που έκανες!  

Μιχάλης: Μα, δεν έκανα ακόμα τίποτα! Για την υγεία της Τασούλας, θα κάνω ότι μπορώ και περνά απ’ το χέρι μου….. Ως προς την αγορά του σπιτιού σας, σκέφθηκα: Ας είμαι εγώ, και όχι κάποιος άλλος, ο τυχερός.  Ωραίο σπίτι, αξίζει  - έτσι κι’ αλλιώς - τα χρήματα του!

Ευδοκία: Ο λόγος που χρειαζόμαστε τα λεφτά, ήταν αυτό που σε  συγκίνησε Μιχάλη!  Το σπίτι στον Τύρναβο, για να λέμε την αλήθεια, εσένα σου είναι παντελώς άχρηστο!

Τασία: (Κομπιάζοντας από συγκίνηση)…  Ακόμη κι αν δεν μου είχε μιλήσει ποτέ ξανά ο Μιχάλης..… ακόμα και τίποτα να μην είχε κάνει για ‘μας…… δεν θ’ άλλαζα τα αισθήματα που έχω γι’ αυτόν τον άνθρωπο, από την πρώτη στιγμή - παιδούλα - που τον γνώρισα.....

Μιχάλης: (Προς Ανδρέα & Ευδοκία)  Με την άδεια σας, Αντρέα,  Ευδοκία, μπορώ να μείνω λίγο μόνος με την Αναστασία;

Ανδρέας - Ευδοκία:  Ασφαλώς - Πάμε παραδίπλα!  

Μένουν οι δυο τους. Την πλησιάζει στο αναπηρικό καρότσι, της πιάνει το χέρι τρυφερά.

Μιχάλης:  Η δεύτερη φορά στην ζωή μου που σ’ αγγίζω, κι’ είμαστε μόνοι…

Τασία: Το πρώτο σου άγγιγμα, δεν έχει φύγει ακόμη από τα χέρια μου……

Μιχάλης: Πάντα σε είχα στην σκέψη μου, γι’ αυτό δεν μπόρεσα ν’ αφοσιωθώ και ν’ αγαπήσω πραγματικά καμιά άλλη γυναίκα…

Τασία: Ποτέ δεν βγήκες από την καρδιά μου! Σε σκεφτόμουν τη  κάθε στιγμή!.... Κοίταζα μήπως  σε συναντήσω, στην αγορά, στα καταστήματα στο σινεμά.  Σ’ έβλεπα με την φαντασία μου χαμογελαστό να με πλησιάζεις, ανάμεσα στο πλήθος των  ανθρώπων στους δρόμους…. Σε κάθε ξάφνιασμα, σε κάθε στροφή του κεφαλιού  μου  ένοιωθα  να  πέφτω επάνω σου….. Στο αυτοκίνητο, φευγαλέα καθώς κοιτώ τους οδηγούς, νόμιζα κάποτε θα διασταυρώνονταν οι ματιές μας…. Σε κάθε τηλεφώνημα, σε κάθε κτύπο της πόρτας, περίμενα να είσαι εσύ, μόνον εσύ..... Πάλι, ευχόμουνα να μην σε ξαναδώ ποτέ….. να μην ξανακούσω την φωνή σου ποτέ… ποτέ!   Σιγοκλαίει.

Μιχάλης: Τασούλα, πίστεψε με!  Σήμερα, μόλις σήμερα και μετά από ένα καταιγισμό αλλεπάλληλων συμπτώσεων, κυριολεκτικά διαβολικών, έμαθα για το ατύχημά σου, για το σπίτι σας που πουλάτε, για την παλιά υπόθεση του θανάτου του παππού σου, αλλά κυρίως -κι αυτό με καίει περισσότερο- την ύπαρξη τριών επιστολών που μου είχες στείλει τον Οκτώβρη, Νοέμβρη και Δεκέμβρη. Αυτές ήρθαν στα χέρια μου μόλις σήμερα το απόγευμα, λίγη ώρα πριν σου τηλεφωνήσω….

Τασία: (Πικρά) Φοβερά ταχυδρομεία έχουμε….. και με χελώνα να ερχόντουσαν…

Μιχάλης: Είχαν κάπου παραπέσει και κρατήθηκαν. Νόμιζα ότι με είχες αγνοήσει, μετά το πρώτο γράμμα που σου είχα στείλει εγώ, τον Σεπτέμβρη.

Τασία: Αν τα είχες λάβει κανονικά, θα άλλαζε κάτι από αυτά που έχουν συμβεί;

Μιχάλης: Τασία, ποια ‘μέρα ακριβώς έπεσες;

Τασία: Ήταν μια χειμωνιάτικη νύχτα. Είχα και την ονομαστική μου γιορτή….. τρεις ‘μέρες πριν τα Χριστούγεννα.  Έκανα περίπατο μόνη, έξω από το χωριό, όταν γλίστρησα σε βρεγμένο χορτάρι,  από απροσεξία…. Έπεσα σε γκρεμό και χτύπησα άσχημα!

Μιχάλης:  Σε παρακαλώ.... “Ιουλιέτα”…… πες μου την αλήθεια!  Στο τελευταίο σου γράμμα, αυτό που με αποχαιρετάς για πάντα, έχει ημερομηνία και σφραγίδα του ταχυδρομείου 22 Δεκέμβρη ’89…. στην ονομαστική σου γιορτή, τρεις ‘μέρες πριν τα Χριστούγεννα.

Τασία:  (Σιγοκλαίοντας)…. Συμπτωματικά! Εσένα δηλαδή πώς σου έτυχαν τόσες συμπτώσεις, την ίδια ημέρα;… σήμερα!

Μιχάλης: Πεισματάρα από κούνια! Το DNA της φταίει!  Αυτός ο παππούς της!... (σαν ιατρική γνωμάτευση!)  της κληροδότησε “Αταβιστικό σύνδρομο”!….. (Προς την Τασία χαμογελαστά)…. Ελπίζω να το “σπάσω”….

Τασία:  Μ’ έχεις κάνει ήδη χίλια κομμάτια ...... “Ρομέο”!

Μιχάλης: Τασία, δεν αφήσουμε κατά μέρος τις συμπτώσεις του παρελθόντος και να ξαναπιάσουμε το “νήμα” εκεί που το χάσαμε το φθινόπωρο του ‘89;

Τασία: (Τον κοιτάζει δακρυσμένη και του γνέφει καταφατικά. Αγκαλιάζονται. Μετά, με παλλόμενη φωνή:)  Όμως, καλέ μου, πως εγώ μπορώ να σου δώσω ευτυχία; Την χαρά και  υπερηφάνεια, που  ζητάς,  που δικαιούσαι; Μήπως δεν πρέπει να…. 

Μιχάλης:  (Παραλίγο να χασμουρηθεί, φέρνει την παλάμη του στο στόμα του)  Χίλια συγνώμη Τασία, αλλά χθες βράδυ στο ταξίδι δεν έκλεισα μάτι. Είμαι πολύ κουρασμένος! Θα μου επιτρέψεις να φύγω;…. Αύριο θα περάσω να σε πάρω για την εκδρομή  μας στον Τύρναβο!  Θα επισκεφθούμε το σπίτι και τ’  άλλα κατατόπια μας και θα ‘χουμε πολύ χρόνο για να τα πούμε….  Χασμουριέται ξανά.

Τασία:  Απόψε η σειρά μου να μείνω ξάγρυπνη! Κι έτσι αύριο, θα νυστάζω  εγώ!  Ο Μιχάλης στην πόρτα,  έρχονται να τον ξεπροβοδίσουν  Ανδρέας κι’ Ευδοκία…

Μιχάλης: Παραλίγο να το ξεχνούσα!  Θα έφευγα, Τασία, χωρίς να σου ζητήσω μία χάρη….

Βγάζει από την τσάντα του ένα παλιό κουμπαρά και της τον προσφέρει. Απλώνοντας τα χέρια της για να τον πάρει, αυτός τις τα φιλά και μετά την φιλά και στο πρόσωπο, κοντά στο στόμα.…

Μέσα, δεν είναι μόνο τα 10-δραχμα του ΄89 φυλαγμένα, αλλά και οι πιο δυνατές συγκινήσεις της ζωής μου...  Αν αποδέχεσαι την αγάπη μου, να τον κρατήσεις.  Θα τον μοιραζόμαστε, όπως κι όλα τ’ άλλα..… Ντριν… Ντριν....  (Κτυπά το κινητό τηλέφωνο του Μιχάλη και βλέποντας στο καντράν:)… Είναι ο πατέρας μου!  Μου επιτρέπετε;  Πηγαίνει λίγο απόμερα…… 

Ναι πατέρα, είμαι ακόμα στο σπίτι της Αναστασίας, αλλά τώρα φεύγω…… Έρχομαι σπίτι μας, ανέβαλα την επιστροφή μου στη Γαλλία....... Καλά είναι... Μιλήσαμε για όλα ... Για όλα σου λέω..... Πολύ όμορφη η Τασούλα ... Θα μεταφέρω τα αισθήματά σου προς την οικογένεια... Πώς;…… (χαμογελά) ….. Ναι, απίθανη ήταν η τυρόπιτα.... Αν περίσσεψε και για σένα ένα κομμάτι;... Χα, Χα!... Δεν περίμενα ν’ αρέσει και σε σένα....... Εν τάξει, θα ζητήσω και θα σου φέρω ένα κομμάτι…. Σε προειδοποιώ όμως…..  μεγάλη ζημιά παθαίνει όποιος τρώει από τη τυρόπιτα τους!

Τ Ε Λ Ο Σ